ଭୁବନେଶ୍ୱର,୧୦/୦୬: ସାମୁଦ୍ରିକ ମତ୍ସ୍ୟ ଚାଷ ପାଇଁ ଓଡ଼ିଶାରେ ରହିଛି ଅପାର ସମ୍ଭାବନା । ରାଜ୍ୟରେ ରହିଛି ୪୮୦ କିମି ସୁଦୀର୍ଘ ବେଳାଭୂମି ଓ ୪.୧୮ ଲକ୍ଷ ହେକ୍ଟରର ଲବଣ ଜଳ ଉତ୍ସ । ୨୦୨୩ରେ ଓଡ଼ିଶା ୧.୨୯ ଲକ୍ଷ ମେଟ୍ରିକ ଟନ୍ ସାମୁଦ୍ରିକ ମାଛ ଉତ୍ପାଦନ କରିଛି । ଏ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଓଡ଼ିଶାର ସ୍ଥାନ ୮ତମ । ଏହି ଧାରାକୁ ରାଜ୍ୟ ଆହୁରି ଦୃଢ଼ କରିପାରିବ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି ବିଶେଷଜ୍ଞ ।
କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସାମୁଦ୍ରିକ ମତ୍ସ୍ୟ ଗବେଷଣା ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ରିପୋର୍ଟ ମୁତାବକ, ୮.୨୨ ଲକ୍ଷ ଟନ୍ ଉତ୍ପାଦନ ସହ ଏ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଗୁଜରାଟ ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି । ଏହା ପଛକୁ କେରଳ, କର୍ଣ୍ଣାଟକ, ତାମିଲନାଡୁ, ମହାରାଷ୍ଟ୍ର, ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ଭଳି ରାଜ୍ୟ ରହିଛି । ଟପ୍ ୧୦ ରାଜ୍ୟ ୩୫.୩୦ ଲକ୍ଷ ଟନ୍ ସାମୁଦ୍ରିକ ମାଛ ଉତ୍ପାଦନ କରିଛନ୍ତି ।
ଓଡ଼ିଶାର ୪୮୦ କିମି ବିଶିଷ୍ଟ ସୁଦୀର୍ଘ ବେଳାଭୂମି ସାମୁଦ୍ରିକ ମତ୍ସ୍ୟ ଚାଷ ପାଇଁ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି । ସେହିଭଳି ରାଜ୍ୟରେ ୪.୧୮ ଲକ୍ଷ ହେକ୍ଟରର ଲବଣ ଜଳ ଉତ୍ସ ରହିଛି । ରାଜ୍ୟରେ ରହିଛି ଏସିଆର ସବୁଠୁ ବଡ ଲବଣ ଜଳପୂର୍ଣ୍ଣ ହ୍ରଦ । ଯାହା ସାମୁଦ୍ରିକ ମତ୍ସ୍ୟ ମତ୍ସ୍ୟଚାଷକୁ ଆଉ ପାଦେ ଆଗକୁ ନେଇ ପାରିବ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି ବିଶେଷଜ୍ଞ ।
କେବଳ ଲବଣ ଜଳ ନୁହେଁ ରାଜ୍ୟରେ ୬.୮୫ ଲକ୍ଷ ହେକ୍ଟରର ମଧୁର ଜଳ ଭଣ୍ଡାର ରହିଛି । ଉଭୟ ପୋଖରୀ ଏବଂ ଘେରୀ ଦ୍ୱାରା ରାଜ୍ୟରେ ମତ୍ସ୍ୟ ଚାଷ କରାଯାଉଛି । ମୋଟାମୋଟି ଭାବେ ମତ୍ସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନକୁ ବିଚାରକୁ ନେଲ ଓଡ଼ିଶା ଚତୁର୍ଥ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି । କେନ୍ଦ୍ର ଫିସରୀ ଷ୍ଟାଟିଷ୍ଟିକ୍ସ ଡାଟା ମୁତାବକ, ୨୦୨୦-୨୧ ଡାଟା ମୁତାବକ, ରାଜ୍ୟ ୭.୮୯ ଲକ୍ଷ ଟନ୍ ମାଛ ଉତ୍ପାଦନ କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ ହୋଇଥିଲା ।
ରାଜ୍ୟର ୧୨ ନଟିକାଲ୍ସ ମାଇଲ୍ ଅଞ୍ଚଳରେ ସାମୁଦ୍ରିକ ମତ୍ସ୍ୟ ଚାଷ ଲାଗି ଜୋନ ମାନ ଗଠନ ହୋଇଛି । ପାରାଦୀପ, ଧାମରା ଏବଂ ଗୋପାଳପୁର ଭଳି ଅଞ୍ଚଳ ଏଥିରେ ସାମିଲ ହୋଇଛି । ଏହି ସବୁ ସ୍ଥାନଗୁଡିକରେ ମାଛ ଧରା ବନ୍ଦର ଏବଂ ଲ୍ୟାଣ୍ଡିଂ ସେଣ୍ଟରଗୁଡିକ ସ୍ଥାପନ ହୋଇଛି । ସାମୁଦ୍ରିକ ମତ୍ସ୍ୟ ଚାଷ ରାଜ୍ୟର ଅର୍ଥନୈତିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ଯୋଗଦାନ ଦେଉଛି । ମାଛ ଚାଷ ସହ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ଏବଂ ପରିବହନ ଭଳି କ୍ଷେତ୍ର ଏହା ସହ ଜଡିତ ରହିଛି ।
ଗତ ୫ ବର୍ଷ ହେବ ରାଜ୍ୟ ମତ୍ସ୍ୟ ଚାଷ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରାୟ ୧୩% ହାରରେ ଅଭିବୃଦ୍ଧି କରୁଛି । ଗତ ୨ ଦଶନ୍ଧିରେ ରାଜ୍ୟ ସାମୁଦ୍ରିକ ଖାଦ୍ୟ ରପ୍ତାନି କ୍ଷେତ୍ରରେ ୯ ଗୁଣ ବୃଦ୍ଧି ହୋଇଛି । ୨୦୨୦-୨୧ ଅବଧିରେ ରାଜ୍ୟ ୪୫୨୬ କୋଟିର ସାମୁଦ୍ରିକ ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀ ରପ୍ତାନି କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ ହୋଇଥିଲା ।
ରାଜ୍ୟର ସାମୁଦ୍ରିକ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିପ୍ଳବ ଆଣିବା ଲାଗି ଡେରାସରେ ୧୫୨ ଏକର ପରିମିତ ସ୍ଥାନରେ ସ୍ଥାପନ ହୋଇଛି ସାମୁଦ୍ରିକ ଖାଦ୍ୟ ପାର୍କ । ନୂଆ ନିବେଶ ସହ ଏଠାରେ ୟୁନିଟ ବସାଇବା ଲାଗି କମ୍ପାନି ବେଶ ଆଗ୍ରହ ଦେଖାଉଛନ୍ତି । ଅଦ୍ୟାବଧି ଏଠାରେ ୟୁନିଟ ସ୍ଥାପନ କଲେଣି ୧୫ କମ୍ପାନି । ୧୫୨.୭୮ କୋଟିର ନିବେଶ ଆକୃଷ୍ଟ କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ ହୋଇଛି ଏହି ପାର୍କ ।
ରାଜ୍ୟ ରପ୍ତାନି ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଏବଂ ବିପଣନ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟର ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ଅଧିକାରୀ କହିଛନ୍ତି, ରାଜ୍ୟରେ ଉଭୟ ଲୁଣୀ ଏବଂ ମଧୁର ଜଳରେ ମତ୍ସ୍ୟ ଚାଷ ହେଉଛି । ମଧୁର ଜଳ ମତ୍ସ୍ୟ ଚାଷ ଅଧିକ ସ୍ଥାନରେ ହେଉଛି । ତେବେ ସାମୁଦ୍ରିକ ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀର ଚାହିଦା ଥିବାରୁ ଏହି ବର୍ଗର ମତ୍ସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି ହେଲେ ଏହା ନିଯୁକ୍ତି ସହ ରପ୍ତାନିରୁ ରାଜସ୍ୱ ବୃଦ୍ଧି ହେବ ।
