ନୀଳଗିରୀ,୨୪/୨(ଆ.ପ୍ର):ବାଲେଶ୍ଵର ଜିଲ୍ଲା ନୀଳଗିରୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ରହିଛି କୁଳଡିହା ଅଭୟାରଣ୍ୟ।ଅଭୟାରଣ୍ୟକୁ ଲାଗି ରହିଛି ଦେବଗିରି ପାହାଡ଼।ପାହାଡ଼ ଉପରେ ବିରାଜମାନ ଅଛନ୍ତି ବାବା ବିଶେଶ୍ୱର ମହାଦେବ।ରାଜାରାଜୁଡା ଅମଳରୁ ଏହି ପୀଠ ଜଙ୍ଗଲ ଘେରା ଥିଲା।ଅଭୟାରଣ୍ୟ ଲାଗିଥିବାରୁ ବାଘ,ଭାଲୁ,ହାତୀ ଓ ଅନ୍ୟ ଜୀବଜନ୍ତୁ ଭୟ ଥିବାବେଳେ ଏମିତି ଜଣେ ପରିବାର ଅଛନ୍ତି ଦିନେ ହେଲେବି ବାବାଙ୍କର ପୀଠକୁ ନଯାଇ ରହିନାହାନ୍ତି।ରୀତିନୀତିରେ ପୁଜାର୍ଚ୍ଚନା କରିବା ସହ ଆଜିବି ୯୭ ବୟସ ଛୁଇଁଥିଲେ ବି ଵାବାଙ୍କର ପୂଜା କରି ଚାଲିଛନ୍ତି। ଏହି ପୀଠ ପ୍ରଚାର ପ୍ରସାର ପାଇଁ ଉନ୍ନତି ହୋଇନଥିଲେ ବି ଆଜି ପୀଠର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଅଞ୍ଚଳବାସୀ ଓ ପୂଜକଙ୍କ ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ଜାରି ରଖିଛନ୍ତି।
ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ବାଲେଶ୍ଵର ଜିଲ୍ଲା ଔପଦା ବ୍ଲକ ଅନ୍ତର୍ଗତ କାଣ୍ଡଗରଡି ପଂଚାୟତର ଦେବଗିରି ପାହାଡ଼ ରେ ବିରାଜମାନ ଅଛନ୍ତି ବାବା ବିଶେଶ୍ବର। ଶୈବପୀଠରେ ମୁକୁନ୍ଦପୁର ଶାସନର ବିଶ୍ୱନାଥ ଉପାଧ୍ୟାୟଙ୍କୁ ୯୭ ବର୍ଷ ବୟସ ହୋଇଥିଲେ ବି ପାହାଡ଼ ଉପରକୁ ଯାଇ ପୂଜାକରିଥାନ୍ତି।ତାଙ୍କ ବାପା ଶିବ ଉପଧ୍ୟାୟଙ୍କୁ ବହୁ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ବାବା ସ୍ୱପ୍ନରେ ଆସିଥିଲେ।ସେ ପାହାଡ଼ ଉପରକୁ ଯାଇ ଏକ ପଥର ଚତୁରୀ ଉପରେ ବାବାଙ୍କୁ ପୂଜା ଆରମ୍ବ କରିଥିଲେ। ନା ଥିଲା ସଠିକ ରାସ୍ତା ନା ଥିଲା ମନ୍ଦିର।ମୁକ୍ତ ଆକାଶ ତଳେ ପୂଜା ହୋଇ ଚାଲୁଥିଲା।ଜଙ୍ଗଲ ଭିତରେ ସେ ବାବାଙ୍କୁ ପୂଜାକରି ଆସୁଥିବା ବେଳେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର ସନ୍ତାନ ହେଉନଥିବା ବେଳେ ସେ ମାନସିକ ପରେ ବାବା ତାଙ୍କ କୋଳରେ ସନ୍ତାନଟିଏ ଦେଲେ। ପରେ ସେ ଏକ ମନ୍ଦିର ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ।ସେହିଦିନରୁ ମନ୍ଦିର ଭିତରେ ପୁଜାର୍ଚନା ହୋଇ ଆସୁଛନ୍ତି।
ଧୀରେ ଧୀରେ ଭକ୍ତଙ୍କ ଭିଡ଼ ଲାଗିରହୁଥିବା ବେଳେ ଜାଗର ବହୁ ଧୂମ ଧାମରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥାଏ।ପାହାଡ଼ ଉପରେ ବ୍ରତୀ ଓ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ମାନେ ଯାଇ ଦୀପ ଜାଳିଥାନ୍ତି।ପୀଠର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ବିଶେଶ୍ୱର ବିକାଶ ପରିଷଦ ନାକମିଟି ଗଠନ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ସଚେତନ ଅଧିବାସୀ ଙ୍କୁ ନେଇ ଜାଗରମେଳା ପାଇଁ ପୀଠର ଅବସ୍ଥିତ ପୋଖରୀ ଓ ମନ୍ଦିର ପରିସର କୁ ସଫେଇ ହୋଇଛି।
ଏନେଇ ମଧ୍ୟ ବୈଠକ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ସେବକଙ୍କ ପୁତ୍ର ଲୋକନାଥ ଉପାଧ୍ୟାୟ ଅନୁପସ୍ଥିତ ରହି ମଧ୍ୟ ପୀଠର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଯାହାକିଛି ସହଯୋଗ ଦରକାର ନିଶ୍ଚୟ କରିବେ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି।।ଜାଗର ପାଇଁ ଭକ୍ତ ମାନଙ୍କ ସୁବିଧା ଓ ଆଲୋକିକରଣ କରିବା ଏବଂ ମେଳା ରେ ଶାନ୍ତି ଶ୍ରୁଙ୍ଖଳା ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ସ୍ଥାନୀୟ ସରପଂଚ ରାଜେନ୍ଦ୍ର ରାଉତ ମନ୍ଦିର ନବିକରଣ ତଥା ଭକ୍ତ ଓ ଯାତ୍ରୀ ଙ୍କ ନିମିତ୍ତ ପାନୀୟ ଜଳର ବ୍ଯବସ୍ଥା କୁ ତ୍ବରାନ୍ବିତ କରିଛନ୍ତି।ଏପରିକି ଅଞ୍ଚଳର ସମାଜସେବୀ ଅମିତ୍ ବଳିଆର ସିଂ , ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ର ଅଧକ୍ଷ୍ଯ ପ୍ରଶାନ୍ତ ବେହେରା, ଅଧ୍ଯାପକ ଗଂଗାଧର ପଣ୍ଡା, ଅଧ୍ୟାପକ ଜ୍ଯୋତିର୍ମୟ ନାୟକ,ଅନନ୍ତ ଗିରି , ନରେନ୍ଦ୍ର ନାୟକ, ଜୟଦେବ ବେହେରା, ସୁରେନ୍ଦ୍ର ରାଉଳ, ନରେନ୍ଦ୍ର ବେହେରା,ଗୌରାଙ୍ଗ ପରିଡ଼ା , ମହେଶ୍ୱର ପାତ୍ର, କ୍ରୁପାସିଂଧୁ ବାରିକ,ବଂଶୀ ଧର ନାୟକ, ରମାକାନ୍ତ ସ, କରୁଣାକର ରାଉତ, ରବିନାରାୟଣ ପାତ୍ର, କ୍ରୁଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ଦାସ ସମେତ ଗ୍ରାମବାସୀ ମାନେ ଜାଗର କିଭଳି ଯାକ ଜମକରେ ହେବ ଏନେଇ ଅଣ୍ଟାଭିଡ଼ିଛନ୍ତି।
