ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୦୯/୦୬: ଭାରତୀୟ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ(ଆର୍ବିଆଇ) ମେ’ ମାସରେ ବିଶ୍ୱର ତୃତୀୟ ବୃହତ୍ ସୁନା କ୍ରେତା ପାଲଟିଛି । ୱାର୍ଲଡ ଗୋଲ୍ଡ କାଉନ୍ସିଲ୍(ଡବ୍ଲ୍ୟୁଜିସି) ଅନୁସାରେ, ଗତ ମାସ ଭାରତ ପ୍ରାୟ ୭୨୨ କୋଟି ଟଙ୍କା ମୂଲ୍ୟର ସୁନା କ୍ରୟ କରିଛି । ତେବେ ସୁଇଜରଲାଣ୍ଡ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବବୃହତ୍ କ୍ରେତା ରହିଥିବାବେଳେ ଏହା ପଛକୁ ଅଛି ଚୀନ୍ ।
ଗତ ୫ ବର୍ଷରେ ଭାରତ ଏହାର ସୁନା ଭଣ୍ଡାରରେ ପ୍ରାୟ ୨୦୪ ଟନ୍ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି । ୨୦୧୯ ମାର୍ଚ୍ଚରେ ଦେଶର ସୁନା ଭଣ୍ଡାର ୬୧୮.୨ ଟନ୍ ଥିଲା, ଯାହା ୨୦୨୪ ମାର୍ଚ୍ଚ ୩୧ରେ ୩୩% ବଢ଼ି ୮୨୨.୧ ଟନ୍ ହୋଇଛି । ବର୍ଦ୍ଧିତ ଦର ଯୋଗୁ ଗତ ମାସ ବିଶ୍ୱ ସୁନା ବଜାରରେ ହାରାହାରି ଦୈନିକ ଟ୍ରେଡିଂ ଭଲ୍ୟୁମ୍ ୧୮ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ରହିଥିଲା । ଏହା ଏପ୍ରିଲ ତୁଳନାରେ ୧୩% କମ୍ କିନ୍ତୁ ୨୦୨୩ର ଦୈନିକ ହାରାହାରି ୧୩.୬ ଲକ୍ଷ କୋଟି ତୁଳନାରେ ୩୨.୫୧% ଅଧିକ । କ୍ରମାଗତ ତୃତୀୟ ମାସ ପାଇଁ ସୁନା ଦର ବଢ଼ିଛି । ଏବେ ୧୦ ଗ୍ରାମ ପିଛା ୨୨ କ୍ୟାରେଟ୍ ସୁନା ଦର ୬୫,୭୦୦ ଟଙ୍କା ଥିବାବେଳେ ୨୪ କ୍ୟାରେଟ୍ ସୁନା ଦର ୭୧,୬୭୦ ଟଙ୍କା ରହିଛି ।
ପ୍ରକାଶଯୋଗ୍ୟ, ଯଦି କୌଣସି ଦେଶର କରେନ୍ସି ବା ପ୍ରଚଳିତ ମୁଦ୍ରା ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଚାଲେ, ସେତେବେଳେ ସୁନା ଭଣ୍ଡାର ଉକ୍ତ ଦେଶର କ୍ରୟ ଶକ୍ତି ଏବଂ ଏହାର ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିରତା ବଜାୟ ରଖିବାରେ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ । ୧୯୯୧ରେ ଯେତେବେଳେ ଭାରତର ଅର୍ଥନୀତି ବୁଡ଼ିବାକୁ ଯାଉଥିଲା ଏବଂ ସାମଗ୍ରୀ ଆମଦାନି କରିବା ପାଇଁ ଦେଶ ପାଖରେ ଡଲାର ନ ଥିଲା, ସେତେବେଳେ ଏହା ସୁନାକୁ ବନ୍ଧକ ରଖି ପାଣ୍ଠି ସଂଗ୍ରହ କରିଥିଲା । ଏହା କରି ଦେଶ ଆର୍ଥିକ ସଂକଟରୁ ମୁକୁଳିଥିଲା ।
୧୯୯୧ରେ ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ସଂକଟ ବେଳେ ବ୍ରିଟେନ୍ରେ ବନ୍ଧା ପଡ଼ିଥିବା ଲକ୍ଷେ କିଲୋ ସୁନା ଏବେ ଭାରତକୁ ଫେରିଆସିଛି । ଏହାକୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଆର୍ବିଆଇର ସୁନା ଭଣ୍ଡାରରେ ଜମା କରି ଦିଆଯାଇଛି । ବର୍ତ୍ତମାନ ଦରରେ ଏହାର ମୂଲ୍ୟ ପ୍ରାୟ ୭୩,୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ହେବ । ଆଗାମୀ କିଛି ମାସରେ ବ୍ରିଟେନ୍ରୁ ଆହୁରି ସୁନା ଫେରାଇ ଆଣିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଉଛି ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ।
ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ, ୧୯୯୧ରେ ଦେଶରେ ଦେଖାଦେଇଥିବା ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ସଂକଟ ବେଳେ ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ସରକାର ସ୍ଥିତିକୁ ସମ୍ଭାଳିବା ପାଇଁ ଏହି ସୁନାକୁ ବିଦେଶରେ ବନ୍ଧକ ରଖିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ । ଉକ୍ତ ବର୍ଷ ଜୁଲାଇ ୪ରୁ ୧୮ ମଧ୍ୟରେ ୪୦ କୋଟି ଡଲାର ଯୋଗାଡ଼ କରିବା ଲାଗି ଆର୍ବିଆଇ ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଫ୍ ଇଂଲଣ୍ଡ ଏବଂ ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଫ୍ ଜାପାନ ନିକଟରେ ବୃହତ୍ ମାତ୍ରାରେ ସୁନା ବନ୍ଧକ ରଖିଥିଲା । ୧୯୯୧ରୁ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଏତେ ମାତ୍ରାରେ ସୁନା ଦେଶକୁ ଫେରିଛି ।
ସୁନା ଭଣ୍ଡାର ବଡ଼ ହେବା ଅର୍ଥ ଦେଶର ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା ମଜଭୁତ ରହିଛି । ଏଥିରୁ ଏହା ଜଣାପଡ଼େ ଯେ, ଉକ୍ତ ଦେଶ ନିଜ ଧନର ଠିକ୍ ଭାବେ ପ୍ରବନ୍ଧନ କରିଛି । ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ଅନ୍ୟ ଦେଶ ଏବଂ ବିଶ୍ୱର ନାମୀଦାମୀ ବିତ୍ତୀୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ଉକ୍ତ ଦେଶ ଉପରେ ଅଧିକ ଭରସା କରିଥାନ୍ତି ।ସୁନା ଭଣ୍ଡାର କୌଣସି ଦେଶର ମୁଦ୍ରା ମୂଲ୍ୟକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ସଲିଡ୍ ଆସେଟ୍ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ