ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ, ୧୯।୬: ନିକଟରେ ହଂକଂ ଏବଂ ସିଙ୍ଗାପୁରରେ ଭାରତର ଦୁଇ ପ୍ରମୁଖ ମସଲା ବ୍ରାଣ୍ଡ ଉପରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଲଗାଯାଇଥିଲା । ଏହାସହିତ ଅନ୍ୟ କେତେକ ଦେଶରେ ମଧ୍ୟ କଟକଣା ଲାଗିଥିଲା । ଏସବୁ ମଧ୍ୟରେ ୨୦୨୩-୨୪ ଆର୍ଥିକବର୍ଷରେ ଭାରତରୁ ମସଲା ରପ୍ତାନି ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସ୍ତରରେ ପହଞ୍ଚିଛି । ଆଲୋଚ୍ୟ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ଭାରତରୁ ୪୪୬ କୋଟି ଡଲାର ମୂଲ୍ୟର ମସଲା ରପ୍ତାନି ହୋଇଛି । ପୂର୍ବବର୍ଷ ତୁଳନାରେ ଏହା ୧୭% ଅଧିକ । ପରିମାଣ ହିସାବରେ ଏହା ୯% ବଢ଼ି ୧୫.୩୯ ଲକ୍ଷ ଟନ୍‌ ରହିଛି । ଆଲୋଚ୍ୟ ଅବଧିରେ ଗୋଲ ମରିଚ, ଅଳେଇଚ ଏବଂ ହଳଦୀ ମହଙ୍ଗା ହେବା କାରଣରୁ ଏଥିରୁ ଭାରତ ଭଲ ଆୟ କରିଛି । ଚୀନ୍‌ ଏବଂ ବାଂଲାଦେଶରୁ ଚାହିଦା ବଢ଼ିବା ଫଳରେ ଲଙ୍କା ରପ୍ତାନି ୧୫% ବଢ଼ି ୧୫୦.୯ କୋଟି ଡଲାର ରହିଛି । ଟଙ୍କା ହିସାବରେ ଏହା ୧୮% ବଢ଼ି ୧୨,୪୯୨ କୋଟି ଟଙ୍କା ଅଛି । ଭାରତରୁ ସବୁଠୁ ଅଧିକ ମସଲା ଚୀନ୍‌କୁ ରପ୍ତାନି ହୋଇଥିବା ଜଣାପଡ଼ିଛି । 

ପୂର୍ବ ଆର୍ଥିକବର୍ଷରେ ଲଙ୍କା, ଧନିଆ, ଅଦା, ଜୁଆଣି ଏବଂ ରସୁଣ ରପ୍ତାନିରେ ଭଲ ବୃଦ୍ଧି ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି । ଗୋଲ ମରିଚ, ମେଥି, କଇଁଆ ଏବଂ ପୁଦିନା ରପ୍ତାନିରେ ହ୍ରାସ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି । ଭାରତରୁ ମସଲା ଆମଦାନି କରୁଥିବା ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଚୀନ୍‌ ସବୁଠୁ ଆଗରେ ରହିଛି । ଏହା ପରେ ଆମେରିକା, ବାଂଲାଦେଶ, ସଂଯୁକ୍ତ ଆରବ ଏମିରେଟ୍‌ସ (ୟୁଏଇ) ଏବଂ ଥାଇଲାଣ୍ଡ ରହିଛି । ଭାରତ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବବୃହତ୍‌ ମସଲା ଉତ୍ପାଦନକାରୀ ଏବଂ ରପ୍ତାନିକାରୀ । ଗତବର୍ଷ ଚୀନ୍‌ ଭାରତରୁ ୧.୭୯ ଲକ୍ଷ ଟନ୍‌ ଲଙ୍କା ଆମଦାନି କରିଛି, ଯାହାର ଦାମ ୪,୧୨୩ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ । ଏହାପରେ ଥାଇଲାଣ୍ଡ ଏବଂ ବାଂଲାଦେଶ ରହିଛି । ଗତବର୍ଷ ବାଂଲାଦେଶକୁ ଲଙ୍କା ରପ୍ତାନିରେ ୬୭% ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଛି ।