ନୁଆଦିଲ୍ଲୀ ୧୪/୧୦: ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନର ଜନକ ବାବା ସାହେବ ଡକ୍ଟର ଭୀମରାଓ ରାମଜୀ ଆମ୍ବେଦକର । ଦୁର୍ବଳ ତଥା ନିମ୍ନସ୍ତରର ଲୋକ, ଶ୍ରମିକ ଏବଂ ମହିଳାଙ୍କୁ ସମାନ ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ସାରା ଜୀବନ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ। ଜାତିଗତ ଭେଦ ଭାବ ବିରୋଧରେ ସେ ଲଢେଇ କରୁଥିଲେ। ସେଗୁଡିକୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣଭାବେ ସେ ହଟାଇବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ। ଏହାର ପ୍ରଭାବ ସମ୍ବିଧାନରେ ମଧ୍ୟ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେଉଛି । ତଥାପି, ଏପରି ଏକ ସମୟ ଆସିଥିଲା ଯେତେବେଳେ ସେ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ ଛାଡି ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ତେବେ ସେ ଏପରି କାହିଁକି କଲେ ଆସନ୍ତୁ ସେ ବିଷୟରେ ଜାଣିବା।
ବାବା ସାହେବ ବିଶ୍ୱାସ କରୁଥିଲେ ଯେ ମାନବ ବିକାଶ ପାଇଁ ସ୍ୱାଧୀନତା, ସମାନତା ଏବଂ ବନ୍ଧୁତ୍ୱ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ସେ କହୁଥିଲେ, ମୁଁ ଏଭଳି ଧର୍ମ ପସନ୍ଦ କରେ ଯାହା ମଣିଷକୁ ଏହି ତିନୋଟି ଜିନିଷ ଶିକ୍ଷା ଦିଏ । ବାବା ସାହେବ ବିଶ୍ୱାସ କରୁଥିଲେ ଯେ ଧର୍ମ ମଣିଷ ପାଇଁ, ମଣିଷ ଧର୍ମ ପାଇଁ ନୁହେଁ। ଅପରପକ୍ଷେ, ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କୁ ପିଲାଦିନରୁ ଜାତିବାଦ, ଅସମାନତା ଭଳି ସମସ୍ୟାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା । ସେ ଅନୁଭବ କରିଥିଲେ ଯେ ଏହି ଧର୍ମ ମହିଳା, ଛୋଟ ଜାତି ଏବଂ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ପ୍ରତି ଭେଦଭାବ କରୁଛି।
ପିଲାଦିନରୁ ଜାତିବାଦର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଥିବା ବାବା ସାହେବ ଅକ୍ଟୋବର ୧୩, ୧୯୩୫ ରେ ଏକ ବଡ଼ ଘୋଷଣା କରି ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ। ସେ କହିଥିଲେ ସେ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ ଛାଡିବେ ବୋଲି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି। ତାଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିର ବିକାଶ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ କରୁଣା, ସମାନତା ଏବଂ ସ୍ୱାଧୀନତାର ଜାତି ପ୍ରଥା ଯୋଗୁଁ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ଅଭାବ ରହିଛି । ତେଣୁ ଅକ୍ଟୋବର ୧୪, ୧୯୫୬ ରେ ବାବା ସାହେବ ନାଗପୁରରେ ୩.୬୫ ଲକ୍ଷ ସମର୍ଥକଙ୍କ ସହ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ ଛାଡି ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କର ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ଧାର୍ମିକ ରୂପାନ୍ତରର ସବୁଠାରୁ ବଡ ଘଟଣା ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା। ନାଗପୁରରେ ଧାର୍ମିକ ରୂପାନ୍ତର ସମୟରେ ବାବା ସାହେବ କହିଥିଲେ, ମୁଁ ହୁଏତ ଜଣେ ହିନ୍ଦୁ ଭାବରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥାଇପାରେ, କିନ୍ତୁ ମୁଁ ହିନ୍ଦୁ ଭାବରେ ମରିବି ନାହିଁ, ଅନ୍ତତଃ ପକ୍ଷେ ଏହା ମୋର ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ଅଛି।
