ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ ପଞ୍ଚାଙ୍ଗ ଅନୁଯାୟୀ, ଫାଲ୍ଗୁନ ମାସର କୃଷ୍ଣପକ୍ଷର ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶୀ ତିଥିରେ ଶିବରାତ୍ରି ପଡ଼ିଥାଏ । ଚଳିତ ବର୍ଷ ମହାଶିବରାତ୍ରି ଫେବୃୟାରୀ ୨୬ ତାରିଖ (ବୁଧବାର)ରେ ପଡ଼ୁଛି । ଏହି ଦିନ ସକାଳୁ ବିଳମ୍ୱିତ ରାତି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରାଯାଇଥାଏ । ଏହ ଦିନ ଭୋଳାବାବାଙ୍କ ରାତ୍ରି କାଳୀନ ପୂଜାର ରହିଛି ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ୱ । ସେଥିପାଇଁ ଶିବଙ୍କ ଭକ୍ତଗଣ ଶିବରାତ୍ରିରେ ସାରା ରାତି ଉଜାଗର ରହି ମାଆ ପାର୍ବତୀ ଏବଂ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ଆରଧନା କରିଥାନ୍ତି । ଏହି ଦିନରେ ଭଗବାନ ଶିବ ଏବଂ ମାଆ ପାର୍ବତୀଙ୍କ ବିବାହ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ଦିନ ହିଁ ପ୍ରଭୁ ଶିବଲିଙ୍ଗ ରୂପରେ ପ୍ରକଟ ହୋଇଥିଲେ ବୋଲି ମାନ୍ୟତା ରହିଛି । ଯଦି ଆପଣ ଶିବରାତ୍ରିରେ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କୁ ପ୍ରସନ୍ନ କରି ତାଙ୍କ କୃପା ପାଇବାକୁ ଇଚ୍ଛା କରୁଛନ୍ତି, ତେବେ ଏପରି କୌଣସି ଭୁଲ୍ କରନ୍ତୁ ନାହିଁ, ଯାହାଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭୁ କ୍ରୋଧିତ ହେବେ । ଭଗବାନ ଶିବ ରାଗିଲେ ଆପଣଙ୍କ ଜୀବନରେ ଦୁଃଖର ପାହାଡ଼ ଭାଙ୍ଗି ପଡ଼ିବ । ତେଣୁ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କୁ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରିବା ବେଳେ ଏହି ସବୁ ନିୟମର ପାଳନ କରି ଶିବଲିଙ୍ଗର ଅଭିଷେକ କରନ୍ତୁ ।
- ମହାଶିବରାତ୍ରିରେ ଶିବଙ୍କ ଅଭିଷେକ କରିବା ବେଳେ କଂସା ପାତ୍ରରେ କ୍ଷୀର କିମ୍ୱା ଜଳ ଚଢାନ୍ତୁ ନାହିଁ । ଏପରି କରିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଅଶୁଭ ହୋଇଥାଏ । ସୁନା, ରୁପା କିମ୍ୱା ତମ୍ୱା ପାତ୍ରରେ ଜଳ, କ୍ଷୀର ଇତ୍ୟାଦି ରଖି ଶିବଲିଙ୍ଗର ଅଭିଷେକ କରନ୍ତୁ ।
- ଏହି ଦିନ ଭୁଲ୍ ରେ ବି କଳା ରଙ୍ଗର ବସ୍ତ୍ର ପରିଧାନ କରନ୍ତୁ ନାହିଁ । ଖାସ୍ କରି ପୂଜା କରିବା ବେଳେ କଳା ରଙ୍ଗର ବସ୍ତ୍ର ନପିନ୍ଧି ଅନ୍ୟ କୌଣସି ରଙ୍ଗର ବସ୍ତ୍ର ପିନ୍ଧନ୍ତୁ ।
- ମହାଶିବରାତ୍ରିରେ ଆମିଷ, ପିଆଜ ରସୁଣ ଏବଂ ମଦ ଇତ୍ୟାଦି ଠାରୁ ଦୂରେଇ ରୁହନ୍ତୁ । ଏହି ଦିନ ତାମସିକ ଖାଦ୍ୟର ସେବନ କରିବା ଅନୁଚିତ୍ ।
- ପୂଜା କରିବା ବେଳେ ତୁଳସୀ, ସିନ୍ଦୁର, କେତକୀ, ପଦ୍ମ ଏବଂ କନିଆରୀ ଫୁଲ ଠାକୁରଙ୍କୁ ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ ନାହିଁ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଶିବଲିଙ୍ଗ ଉପରେ ଭାଙ୍ଗି ଯାଇଥିବା ଚାଉଳ ମଧ୍ୟ ଚଢାନ୍ତୁ ନାହିଁ ।
- ଏହି ଦିନ ମନରେ ଦୁଶ୍ଚିନ୍ତା ଆଣନ୍ତୁ ନାହିଁ । କାହାରିକୁ କଟୁବାକ୍ୟ କୁହନ୍ତୁ ନାହିଁ । ସାରା ଦିନ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ନାମ ଜପ କରନ୍ତୁ । ଏବଂ ତାଙ୍କ ଆରଧନା କରନ୍ତୁ ।
- ମହାଶିବରାତ୍ରିରେ ଶସ୍ୟ ଜାତୀୟ ଖାଦ୍ୟ କିମ୍ୱା ରନ୍ଧା ଖାଦ୍ୟ ପଦାର୍ଥ ଖାଆନ୍ତୁ ନାହିଁ । କେବଳ ଫଳକୁ ଆହାର ରୂପରେ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ ।