ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୧୩/୦୧: ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ ପ୍ରୟାଗରାଜର ତ୍ରିବେଣୀ ସଙ୍ଗମ ତଟରେ ସନାତନ ଆସ୍ଥାର ମହାପର୍ବ ମହାକୁମ୍ଭ ମେଳାର ଶୁଭାରମ୍ଭ ।ଭୋର୍ ୫ଟା ୦୩ ମିନିଟରେ ପ୍ରଥମ ସ୍ନାନ ଯୋଗ ରହିଥିଲା । ପ୍ରଥମେ ସାଧୁ ସନ୍ଥ ଓ ତାପରେ କୋଟି କୋଟି ସଂଖ୍ୟାରେ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ଗଙ୍ଗା, ଯମୁନା ଓ ସରସ୍ବତୀ ନଦୀର ସଂଗମ ସ୍ଥଳରେ ବୁଡ଼ ପକାଇଛନ୍ତି। ଆସନ୍ତା ଫେବ୍ରୁଆରୀ ୨୬ ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିବାକୁ ଥିବା ଏହି ମେଳାରେ ପ୍ରାୟ ୪୦ କୋଟି ସାଧୁ, ସନ୍ଥ ଓ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁଙ୍କ ସମାଗମ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି ।
ପୌଷ ପୂର୍ଣ୍ଣିମାରୁ ଫେବ୍ରୁଆରୀ ୧୨ ତାରିଖ ମାଘ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସାଧୁସନ୍ଥ ଓ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁମାନେ କଳ୍ପବାସରେ ରହିବେ । ଏହି ସମୟରେ ସେମାନେ ନିୟମ ଓ ସଙ୍କଳ୍ପ ପୂର୍ବକ ୧ ମାସ ଧରି ଗଙ୍ଗା ସ୍ନାନ କରିବା ସହ ଜପ, ତପ, ଧ୍ୟାନ, ପୂଜନ ଓ ସତ୍ସଙ୍ଗ କରିବେ । ସେମାନଙ୍କ ସୁବିଧା ଓ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ପ୍ରୟାଗରାଜ ପ୍ରଶାସନ ଓ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ସମସ୍ତ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି । ଝୁନ୍ସୀ ଠାରୁ ଫାଫାମଉ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୀର୍ଘ ୧୭ କି.ମି. ବ୍ୟାପୀ ୧.୬ ଲକ୍ଷ ଟେଣ୍ଟ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି । ସେଠାକୁ ବିଦ୍ୟୁତ ଓ ପାଣି ସଂଯୋଗ ଦିଆଯିବା ସହ ଶୌଚାଳୟର ବ୍ୟବସ୍ଥା ହୋଇଛି ।
ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁମାନଙ୍କ ଲାଗି ୬୫୦ କି.ମି.ର ଅସ୍ଥାୟୀ ସଡ଼କ ଓ ୩୦ଟି ଫୁଣ୍ଟନ ବ୍ରିଜ ମଧ୍ୟ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି । କଳ୍ପବାସୀଙ୍କୁ ମହାକୁମ୍ଭ ଅବସରରେ ଶସ୍ତାରେ ରାସନ ସାମଗ୍ରୀ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯିବ । ଏଥିସହ ସୁବିଧାରେ ରନ୍ଧନ ଗ୍ୟାସ ମଧ୍ୟ ଉପଲବ୍ଧ କରାଯିବ । କଳ୍ପବାସୀଙ୍କ ଲାଗି ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଘାଟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଛି । ସେମାନଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ଲାଗି ସେଠାରେ ବାରିକେଡ ଓ ଜଳ ପୁଲିସର ବନ୍ଦୋବସ୍ତ ହୋଇଛି । ଥଣ୍ଡାରୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବାକୁ ଆବଶ୍ୟକ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି ଏବଂ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟଗତ ସମସ୍ୟାର ମୁକାବିଲା ଲାଗି ଅସ୍ଥାୟୀ ହସ୍ପିଟାଲ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହୋଇଛି । କୁମ୍ଭ ମେଳା ପ୍ରତି ୧୨ ବର୍ଷରେ ଥରେ ଭାରତର ୪ ପ୍ରାଚୀନ ସହର ହରିଦ୍ୱାର, ନାସିକ, ପ୍ରୟାଗରାଜ ଓ ଉଜ୍ଜୈନୀରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୁଏ । ଏହି ସମୟରେ ପବିତ୍ର ଜଳରେ ସ୍ନାନ କରିବାର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ସୁଯୋଗ ଆସିଥାଏ । କୁମ୍ଭମେଳା ସମୟରେ ବୁଡ଼ ପକାଇଲେ ସମସ୍ତ ପାପରୁ ମୁକ୍ତି ମିଳେ ।
ମହାକୁମ୍ଭକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ ସରକାରଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ସମସ୍ତ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଓ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି । ସୁରକ୍ଷା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ୭୦ଟି ଜିଲ୍ଲାରୁ ପ୍ରାୟ ୩୦ ହଜାର ପୁଲିସ ଅଧିକାରୀ ଓ କର୍ମଚାରୀ ମେଳାରେ ମୁତୟନ ରହିବେ । କୋଟି କୋଟି ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ଆସୁଥିବାରୁ ସେମାନଙ୍କ ଉପରେ ନଜର ରଖିବା ଲାଗି ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନ କୌଶଳର ମଧ୍ୟ ସହାୟତା ନିଆଯାଉଛି । ପୁଲିସ ପକ୍ଷରୁ ମେଳା ସ୍ଥାନ ମହାକୁମ୍ଭ ନଗରରେ ୨,୭୦୦ ଏଆଇ କ୍ଷମତା ସମ୍ପନ୍ନ କ୍ୟାମେରା ଲଗାଯାଇଛି । ଅଣ୍ଡରୱାଟର ଡ୍ରୋନକୁ ମଧ୍ୟ ନିୟୋଜିତ କରାଯାଇଛି । ଯାହାକି ପାଣି ଭିତରର ସବିଶେଷ ତଥ୍ୟ, ଫଟୋ ଓ ଭିଡିଓ ସଂଗ୍ରହ କରାଯାଇପାରିବ । କେବଳ ମନ୍ଦିର କିମ୍ବା ମହାକୁମ୍ଭ ନଗର ନୁହେଁ, ପ୍ରୟାଗରାଜକୁ ସଂଯୋଗ କରୁଥିବା ପ୍ରତିଟି ରାସ୍ତାରେ ମଧ୍ୟ କଡ଼ା ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି । ପ୍ରୟାଗରାଜ ସହ ୮ଟି ଜିଲ୍ଲାକୁ ସଂଯୋଗ କରୁଥିବା ୭ଟି ପ୍ରମୁଖ ରାଜମାର୍ଗରେ ଯାନବାହନ ଓ ଲୋକଙ୍କ ଯାଞ୍ଚ ପାଇଁ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି । ୭ ସ୍ତରୀୟ ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ସହ ବିଭିନ୍ନ ରୁଟ୍ରେ ୧୦୨ଟି ଚେକ୍ପୋଷ୍ଟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇଛି ।
ୟୁପି ପୁଲିସକୁ ସହାୟତା କରିବା ଲାଗି ଏନ୍ଡିଆରଏଫ୍ ଓ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସଶସ୍ତ୍ର ପୁଲିସ ବାହିନୀକୁ ନିୟୋଜିତ କରାଯାଇଛି । ଜରୁରିକାଳୀନ ସେବା ପାଇଁ ୧୨୫ଟି ଆମ୍ବୁଲାନ୍ସ ଓ ୭ଟି ଜଳ ଆମ୍ବୁଲାନ୍ସର ବ୍ୟବସ୍ଥା ହୋଇଛି । ମହାକୁମ୍ଭ ମେଳାର ୫୦ ଦିନ ଅବଧି ଭିତରେ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁଙ୍କ ଗମନାଗମନ ଲାଗି ରେଲୱେ ପକ୍ଷରୁ ୩ ହଜାର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଟ୍ରେନ ସହ ୧୩ ହଜାର ଟ୍ରେନ ଚଳାଚଳ କରାଯାଉଛି । ବଲିଉଡ ଗାୟକ କୈଳାସ ଖେର, ସାନ୍ ଓ ଶଙ୍କର ମହାଦେବନଙ୍କ ଭଳି କଳାକାର ମହାକୁମ୍ଭ ମେଳାର ଉଦ୍ଘାଟନୀ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିବା ବେଳେ ଉଦ୍ଯାପନୀ ସମାରୋହରେ ମୋହିତ ଚୌହାନ ଯୋଗଦେବେ ବୋଲି ସଂସ୍କୃତି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ପକ୍ଷରୁ ସୂଚନା ଦିଆଯାଇଛି ।
ପୌରାଣୀକ କାହାଣୀ ଅନୁସାରେ ସମୁଦ୍ରରୁ ମିଳିଥିବା ଅମୃତ ପାଇବା ଲାଗି ଦେବତା ଓ ଅସୁରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ୧୨ ବର୍ଷ ଧରି ସଂଘର୍ଷ ଲାଗିଥିଲା । ଏହି ଯୁଦ୍ଧ ବେଳେ କଳସରେ ଥିବା ଅମୃତ ଯେଉଁସବୁ ସ୍ଥାନରେ ପଡ଼ିଥିଲା ସେହି ସବୁ ସ୍ଥାନରେ କୁମ୍ଭମେଳା ଆୟୋଜିତ ହୋଇଆସୁଛି । ସେହିଭଳି ୧୨ ବର୍ଷ ଯୁଦ୍ଧ ଲାଗି ଥିବାରୁ ପ୍ରତି ୧୨ ବର୍ଷରେ ଥରେ କୁମ୍ଭମେଳା ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୁଏ । ଚଳିତବର୍ଷର ମହାକୁମ୍ଭର ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ୱ ରହିଛି । କାରଣ ୧୪୪ ବର୍ଷ ପରେ ଏଭଳି ଦୁର୍ଲଭ ମୁହୂର୍ତ୍ତ ଆସିଛି ଯେଉଁ ମୁହୂର୍ତ୍ତ ସମୁଦ୍ର ମନ୍ଥନ ସମୟରେ ଆସିଥଲା । କୁହାଯାଉଛି କି ଏହି ଦିନ ସୂର୍ଯ୍ୟ, ଚନ୍ଦ୍ର, ଶନି ଓ ବୃହସ୍ପତି ଗ୍ରହର ଶୁଭ ସ୍ଥିତି ରହୁଛି । ଏଥିସହ ମହାକୁମ୍ଭରେ ରବି ଯୋଗ ମଧ୍ୟ ପଡୁଛି । ଏହି ଯୋଗ ସୋମବାର ସକାଳ ୭ଟା ୧୫ ମିନିଟରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ପୂର୍ବାହ୍ନ ୧୦ଟା ୩୮ ମିନିଟରେ ସମାପନ ହେବ । ଏହି ଦିନ ଭଦ୍ରାବାସ ଯୋଗ ମଧ୍ୟ ରହୁଛି । ଏହି ସମୟରେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ପୂଜା କଲେ ବିଶେଷ ଫଳପ୍ରାପ୍ତି ହୋଇଥାଏ ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି ।
