ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଦୀର୍ଘ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷର ଅପେକ୍ଷା ପରେ ଚଳିତ ବର୍ଷ ଆରମ୍ଭ ହେଉଛି କୈଳାସ ମାନସରୋବର ଯାତ୍ରା। ଭାରତ ଓ ଚୀନ ମଧ୍ୟରେ ସଂଘର୍ଷ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବା ପରେ ଏହି କ୍ଲିଷ୍ଟ ଧାର୍ମିକ ଯାତ୍ରା ଉପରେ ରୋକ ଲାଗିଥିଲା। ତେବେ ଚଳିତ ବର୍ଷ ଏହି ଯାତ୍ରା ପାଇଁ ଜୋରଦାର ପ୍ରସ୍ତୁତି ଚାଲୁ ରହିଛି ବୋଲି ବୈଦେଶିକ ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ(ଏମଇଏ) ଘୋଷଣା କରିଛି। ଏମଇଏର ମୁଖପାତ୍ର ରଣଧିର ଜୟସୁଆଲ ଏନେଇ କହିଛନ୍ତି ଯେ “ଆମେ ବହୁ ଜଲଦି ଏନେଇ ଏକ ପବ୍ଲିକ ନୋଟିସ ଜାରି କରିବାକୁ ଯାଉଛୁ। ଯାତ୍ରା ବହୁ ଜଲଦି ଆରମ୍ଭ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି।”
ଆପଣଙ୍କୁ ଜଣାଇ ରଖୁ ଯେ, ଗଲୱାନ ଘାଟିରେ ହୋଇଥିବା ସଂଘର୍ଷ ପରେ ଭାରତ ଓ ଚୀନ ମଧ୍ୟରେ ତିକ୍ତତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା। ଯେଉଁଥିପାଇଁ ୫ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟ ହେବ ଏହି ଯାତ୍ରା ବନ୍ଦ ରହିଥିଲା। ତେବେ କଜାନରେ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୪ ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା ବୈଠକରେ ପିଏମ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ଓ ସି ଜିଙ୍ଗ ପିଙ୍ଗଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏନେଇ ଆଲୋଚନା ହୋଇଥିଲା। ଆଲୋଚନା ପରେ ଉଭୟେ ରାଷ୍ଟ୍ର ପୂର୍ବ ଲଦାଖର ଡିପସାଙ୍ଗ ଓ ଡେମଚୋକ ଅଞ୍ଚଳରୁ ସୌନ୍ୟ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିବାକୁ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ।
ଏହାପରେ ଭାରତ, ଚୀନ ସହ ଆଲୋଚନା କରି ମାନସରୋବର ଯାତ୍ରା ପାଇଁ ଏହି ପଥ ଖୋଲିବାକୁ ଚାଇନାକୁ ନିବେଦନ କରିଥିଲା। ଏହା ସହ ଲିପୁଲେଖ ପାସକୁ ନେଇ ନେପାଳ ସହ ବିବାଦ ଦେଖାଯିବା ପରେ ଭାରତ ଏଥରର ମାନସରୋବର ଯାତ୍ରାକୁ ଡେମଚୋକ ପାସ ଦେଇ ସଂଗଠିତ କରିବାକୁ ଯାଇ ସୂଚନା ମିଳିଛି। ଏହାସହ ଚଳିତ ବର୍ଷ ଭାରତ ଓ ଚୀନର ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସମ୍ପର୍କକୁ ୭୫ ବର୍ଷ ପୁରିଥିବାରୁ ଚାଇନା ମଧ୍ୟ ଏହି ଯାତ୍ରାକୁ ଅନୁମତି ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ଯାଉଛି। ଏନେଇ ଗତ ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସରେ ଦୁଇଦେଶର ବୈଦେଶିକ ଅଧିକାରୀମାନେ ବେଜିଂରେ ଏକ ବୈଠକର ଆୟୋଜନ କରିଥିଲେ।
ସାଧାରଣତଃ ଜୁନରୁ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମାସ ମଧ୍ୟରେ କୈଳାସ ମାନସରୋବର ଯାତ୍ରା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥାଏ। ଗତ ୨୦୨୦ ମସିହାରେ କୋଭିଡ-୧୯ ମହାମାରି ସମୟରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ବନ୍ଦ କରାଯାଇଥିଲା। ପରେ ପୂର୍ବ ଲଦାଖ ଅଞ୍ଚଳରେ ଉଭୟଦେଶର ସେନା ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ତେଜନା ବୃଦ୍ଧି ପାଇବା ପରେ ଏହି ଯାତ୍ରା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ବନ୍ଦ ହୋଇଥିଲା। ତେବେ ନଭେମ୍ୱର ୨୦୨୪ରେ ରିଓରେ ହୋଇଥିବା ଜି-୨୦ ସମ୍ମିଳନିରେ ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ଏସ୍ ଜୟଶଙ୍କର ଓ ଚାଇନା ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ୱଙ୍ଗ ୱାଇ ଏନେଇ ପରସ୍ପର ସହ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ।
ଏହାଛଡା ଭାରତର ବୈଦେଶିକ ସଚିବ ଓ ଚାଇନାର ଅତିରିକ୍ତ ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ଗତ ଜାନୁୟାରୀ ମାସରେ ଏକ ବୈଠକରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ। ଯେଉଁଠି ଉଭୟ ପକ୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଆଲୋଚନା ହୋଇ ଏହି ଯାତ୍ରା ୨୦୨୫ ମସିହାରୁ ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ।