ବାଲେଶ୍ୱର,୦୬/୧୦:ଦେଶୀ ମାଛର ବଂଶ ବୃଦ୍ଧି ସହ ନଦୀ ଉପକୂଳ ମତ୍ସ୍ୟଜୀବୀଙ୍କୁ ରୋଜଗାରକ୍ଷମ ପାଇଁ ଜିଲ୍ଲା ମତ୍ସ୍ୟ ବିଭାଗ ପକ୍ଷରୁ ଦୁଇବର୍ଷ ହେବ ରିଭର ରାନ୍ଚିଂ ପ୍ରୋଗ୍ରାମ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ଏହି ଯୋଜନାରେ ବୁଢ଼ାବଳଙ୍ଗକୁ ସାମିଲ କରାଯାଇଛି । ଯୋଜନା ଅନୁଯାୟୀ ଏହି ନଦୀରେ ଦୁଇବର୍ଷ ଭିତରେ ୩୪ ଲକ୍ଷ ରୋହି, ଭାକୁର, ମିରିକାଳି ମାଛ ଜାଆଁଳ ଛଡ଼ାଯିବ । ଆଗାମୀ ଦିନରେ ଜିଲ୍ଲାରେ ଥିବା ଅନ୍ୟ ନଦୀ, ଉପନଦୀ, ଜଳାଶୟକୁ ଏଥିରେ ସାମିଲ କରାଯିବ । ଏହି ଯୋଜନା ସଫଳ ହେଲେ ଜିଲା୍ଲରେ ଦେଶୀ ମାଛର ଅଭାବ କିଛି ମାତ୍ରାରେ ସମାଧାନ ହେବା ନେଇ ଆଶା କରାଯାଉଛି ।
ରିଭର ରାନ୍ଚିଂ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମତ୍ସ୍ୟ ସମ୍ପଦ ଯୋଜନା(ପିଏମଏମୱାଇ) ଅଧୀନ ଅନ୍ତର୍ଗତ । ଏହି ଯୋଜନା ଦ୍ୱାରା ମାଛ ବଂଶ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଉଛି । ବିଶେଷ କରି କୌଣସି ମାଛ ପ୍ରଜନନକ୍ଷମ ହେବା ପରେ ତାହାକୁ ଧରିବା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଏ । ଆମେରିକାରେ ରିଭର ରାନ୍ଚିଂ ପ୍ରୋଗ୍ରାମ ସଫଳ ହେବା ପରେ ଭାରତ ସରକାର ଏହାକୁ ଆପଣାଇଛନ୍ତି । ଏହି ଯୋଜନାରେ ଦେଶର ବଡ଼ବଡ଼ ନଦୀକୁ ସାମିଲ କରାଯାଇଛି । ନ୍ୟାସନାଲ ଫିସରିଜ୍ ଡେଭଲ୍ପମେଣ୍ଟ ବୋର୍ଡ(ଏନଏଫଡିବି) ତତ୍ତ୍ୱାବଧାନରେ ଏହି ଯୋଜନାକୁ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ କରାଯାଉଛି । ଉଭୟ କେନ୍ଦ୍ର ଓ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ମିଳିତ ଉଦ୍ୟମରେ ଏହି ଯୋଜନା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହେଉଥିବା ବେଳେ ବାଲେଶ୍ୱର ଏଥିରୁ ବାଦ୍ ପଡ଼ିନି । ପରୀକ୍ଷାତ୍ମକ ଭାବେ ଏହି ଯୋଜନାରେ ବୁଢ଼ାବଳଙ୍ଗକୁ ସାମିଲ କରାଯାଇଛି ।
ଗତବର୍ଷ ଦହପଡ଼ା ନିକଟସ୍ଥ ବୁଢ଼ାବଳଙ୍ଗରେ ତିନୋଟି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ମୋଟ୍ ୧୭ ଲକ୍ଷ ଆଙ୍ଗୁଳିକା(ଆଙ୍ଗୁଳି ଲମ୍ବର) ରୋହି, ଭାକୁର, ମିରିକାଳି ଜାଆଁଳ ଛଡ଼ାଯାଇଥିଲା । ଚଳିତବର୍ଷ ମଧ୍ୟ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ଶୁକ୍ରବାର ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ବାଲିଘାଟସ୍ଥିତ ବୁଢ଼ାବଳଙ୍ଗ ନଦୀରେ ୧୪ ଲକ୍ଷ ରୋହି, ଭାକୁର, ମିରିକାଳି ଜାଆଁଳ ଛଡ଼ାଯାଇଛି । ଅବଶିଷ୍ଟ ଦୁଇଟି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ୩ ଲକ୍ଷ ମାଛ ଜାଆଁଳ ଛଡ଼ାଯିବାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖାଯାଇଛି । ଜିଲ୍ଲା ଏବଂ ଜିଲ୍ଲା ବାହାର ଦୁଇଟି ସଂସ୍ଥାକୁ ଜାଆଁଳ ଛାଡ଼ିବାର ଅନୁମତି ମିଳିଛି । ଜାଆଁଳ ବାବଦରେ ମୂଲ୍ୟ ସେମାନଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଶା ପିସିକଲଚର ଡେଭଲୋପମେଣ୍ଟ କର୍ପୋରେସନ ଲିମିଟେଡ(ଡିପିଡିସି) ପକ୍ଷରୁ ମିଳିବ ।
ନଦୀରେ ଛଡ଼ାଯାଉଥିବା ଏହି ଜାଆଁଳଗୁଡ଼ିକ ଉନ୍ନତମାନର । ଏହି ଜାଆଁଳଗୁଡ଼ିକ ୧୦ କିଗ୍ରା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବଢ଼ିପାରିବେ । ଏହି ମାଛ ବର୍ଷକର ହେବା ପରେ ପ୍ରଜନନ କ୍ଷମ ହୋଇପାରିବେ । ଗୋଟିଏ ମାଛ ପ୍ରଜନନକ୍ଷମ ହେଲେ ଥରକୁ ୧ ଲକ୍ଷ ୮୦ ହଜାରରୁ ୨ ଲକ୍ଷ ଜାଆଁଳ ଦେବେ । ମିଳିଥିବା ସୂଚନା ମୁତାବକ, ଆଗାମୀ ଦିନରେ ରିଭର ରାନ୍ଚିଂ ପୋଗ୍ରାମରେ ସୁବର୍ଣ୍ଣରେଖା, ଜଳକା ନଦୀକୁ ସାମିଲ କରାଯିବ । ସେଠାରେ ମଧ୍ୟ ଏହି ମାଛ ଜାଆଁଳ ଛଡ଼ାଯିବ । ଏହି ତିନୋଟି ପ୍ରମୁଖ ନଦୀ ବ୍ୟତୀତ ଜିଲ୍ଲାରେ ଥିବା ସମସ୍ତ ଉପନଦୀ, ପ୍ରଶସ୍ତ ଜଳାଶୟକୁ ଏହି ଯୋଜନାରେ ସାମିଲ କରାଯିବାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖାଯାଇଛି । ଜିଲ୍ଲାରେ ଏହି ଯୋଜନା ସଫଳ ହେଲେ ଦେଶୀ ମାଛ ସମସ୍ୟା ଅନେକାଂଶରେ ସମାଧାନ ହେବା ନେଇ ଆଶା କରାଯାଉଛି ।
ଏସବୁ ସତ୍ତେ୍ୱ ବୁଢ଼ାବଳଙ୍ଗରେ ଛଡ଼ା ଯାଉଥିବା ଜାଆଁଳ ବୃଦ୍ଧି ନେଇ ବିଭିନ୍ନ ସନ୍ଦେହ ଉପୁଜିଛି । ସାଧରଣତଃ ଏହି ନଦୀରେ ନଦୀକୂଳିଆ ଲୋକେ ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ବିଷ ପକାଇ ମାଛ ଧରନ୍ତି । ଯଦି ସେମାନେ ଆଗାମୀ ଦିନରେ ନଦୀରେ ବିଷ ପକାଇବେ³ ତେବେ ଛଡ଼ାଯାଇଥିବା ମାଛ ଜାଆଁଳ ବଂଶ ନିଶ୍ଚିତ ପ୍ରଭାବିତ ହେବ । ସେହିଭଳି ଏହି ମାଛଗୁଡ଼ିକ ବର୍ଷକ ପରେ ପଜନନକ୍ଷମ ହୋଇଥାନ୍ତି । ଯଦି ଏହାରି ଭିତରେ ଜାଲ ପକାଇ ସେମାନଙ୍କୁ ଧରାଯିବ³ ତେବେ ଏହି ମାଛ ପ୍ରଜନନକ୍ଷମ ହୋଇପାରିବେନି । ଏମାନଙ୍କ ବଂଶ ବୃଦ୍ଧି ପାଇପାରିବ ନାହିଁ । ଏଭଳି କ୍ଷେତ୍ରରେ ସରକାରଙ୍କ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଫଳପ୍ରସୂ ହେବନି ।
ଜିଲ୍ଲା ମତ୍ସ୍ୟ ଅଧିକାରୀ ଜିତେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ବେହେରାଙ୍କ କହିବା କଥା, ଗତବର୍ଷଠାରୁ ଜିଲ୍ଲାରେ ଆମେ ଏହି ନୂଆ ଯୋଜନା ଆରମ୍ଭ କରିଛୁ । ନଦୀରେ ଛଡ଼ାଯାଇଥିବା ଯାଆଁଳ ଯେପରି ନ ମରନ୍ତି³ ସେଥିପାଇଁ ଆମେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଉଛୁ । ଏନେଇ ନଦୀକୂଳିଆ ଅଞ୍ଚଳରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରୁଛୁ । ନଦୀରେ ବିଷ ନ ପକାଇବା ପାଇଁ ଲୋକଙ୍କୁ ବୁଝାଉଛୁ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଛୋଟ ମାଛ କିମ୍ବା ଛଡ଼ାଯାଇଥିବା ଯାଆଁଳ ନ ଧରିବା ପାଇଁ ବଡ଼ ଫାଶଥିବା ଜାଲ ନଦୀରେ ପକାଇବା ପାଇଁ ଆମେ ଲୋକଙ୍କୁ କହୁଛୁ । ଛଡ଼ାଯାଇଥିବା ମାଛ ଜାଆଁଳର ଯଦି ୨୦ରୁ ୩୦ ପ୍ରତିଶତ ପ୍ରଜନନକ୍ଷମ ହୁଅନ୍ତି³ ତେବେ ନଦୀରେ ଦେଶୀମାଛ ସଂଖ୍ୟା ଅନେକାଂଶରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ ବୋଲି ସେ ଆଶା ବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲେ ।