ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ଶୀତଳା ଅଷ୍ଟମୀର ଉପବାସକୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ପବିତ୍ର ଏବଂ ବିଶେଷ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଏହା ବାସୋଡ଼ା ନାମରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା। ହିନ୍ଦୁ ପଞ୍ଚାଙ୍ଗ ଅନୁସାରେ, ପ୍ରତିବର୍ଷ ଚୈତ୍ର ମାସର କୃଷ୍ଣ ପକ୍ଷ ଅଷ୍ଟମୀ ତିଥିରେ ଶୀତଳା ଅଷ୍ଟମୀର ଉପବାସ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଏହି ଦିନ ଉପବାସ ସହିତ ଶୀତଳା ମାତାଙ୍କ ବିଶେଷ ପୂଜା ମଧ୍ୟ କରାଯାଏ। ଏହି ଦିନ ଦେବୀଙ୍କୁ ରୀତିନୀତି ଅନୁଯାୟୀ ପୂଜା କରିବା ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ବାସି ଭୋଗ ଅର୍ପଣ କରିବାର ପରମ୍ପରା ଅଛି। ତେଣୁ ଶୀତଳା ଅଷ୍ଟମୀର ଉପବାସ ସପ୍ତମୀ ତିଥିରୁ ହିଁ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ।
ହିନ୍ଦୁ ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁସାରେ, ଯିଏ ଶୀତଳା ଅଷ୍ଟମୀର ଉପବାସ ପାଳନ କରେ ଏବଂ ଉପଯୁକ୍ତ ରୀତିନୀତି ସହିତ ମାତାଙ୍କ ପୂଜା କରେ । ତାଙ୍କ ଜୀବନର ସମସ୍ତ ଦୁଃଖ ଏବଂ କଷ୍ଟ ଦୂର ହୋଇଯାଏ। ଏହି ଉପବାସ ପାଳନ କରିବା ଦ୍ୱାରା ରୋଗରୁ ମୁକ୍ତି ମିଳିଥାଏ। ପିଲାମାନେ ସୁଖପାଆନ୍ତି। ଏହା ସହିତ ଜୀବନରେ ଧନ, ସମୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଖୁସି ମିଳିଥାଏ। କିନ୍ତୁ,ଏହି ବର୍ଷ ଶୀତଳା ଅଷ୍ଟମୀର ଉପବାସକୁ ନେଇ ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱ ରହିଛି। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏହି ବର୍ଷ ଶୀତଳା ଅଷ୍ଟମୀର ବ୍ରତ କେବେ, ୨୨ କିମ୍ବା ୨୩ ମାର୍ଚ୍ଚ।
ହିନ୍ଦୁ ପଞ୍ଚାଙ୍ଗ ଅନୁସାରେ, ଚଳିତ ବର୍ଷ ଚୈତ୍ର ମାସ କୃଷ୍ଣପକ୍ଷ ଅଷ୍ଟମୀ ତିଥି ୨୨ ମାର୍ଚ୍ଚ ସକାଳ ୪ଟା୨୩ ରେ ଆରମ୍ଭ ହେବ। ଏହି କୃଷ୍ଣପକ୍ଷର ଅଷ୍ଟମୀ ତିଥି ପରଦିନ ୨୩ ମାର୍ଚ୍ଚ ସକାଳ ୫ଟା ୨୩ ରେ ଶେଷ ହେବ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଉଦୟ ତିଥି ଅନୁସାରେ, ଶୀତଳା ଅଷ୍ଟମୀର ଉପବାସ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୨ ରେ ପାଳନ କରାଯିବ। ୨୨ ମାର୍ଚ୍ଚରେ ଶୀତଳା ଅଷ୍ଟମୀ ପୂଜାର ଶୁଭ ସମୟ ସକାଳ ୬ଟା୧୬ ରେ ଆରମ୍ଭ ହେବ। ଏହି ଶୁଭ ସମୟ ସନ୍ଧ୍ୟା ୬ ଟା ୨୬ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିବ। ଶୀତଳା ଅଷ୍ଟମୀ ଦିନ ସକାଳେ ବ୍ରହ୍ମ ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ସ୍ନାନ କରନ୍ତୁ। ଏହା ପରେ, ସଫା ପୋଷାକ ପିନ୍ଧନ୍ତୁ ଏବଂ ଶୀତଳା ମାତାଙ୍କୁ ଧ୍ୟାନ କରନ୍ତୁ। ତା'ପରେ ଉପବାସ କରିବାର ସଂକଳ୍ପ ନିଅନ୍ତୁ। ସେହିପରି ରୀତିନୀତି ଅନୁସାରେ ମାତା ଶୀତଳାଙ୍କ ପୂଜା କରନ୍ତୁ। ପୂଜା ସମୟରେ ଶୀତଳା ମାତାଙ୍କୁ ଜଳ ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ। ପୂଜା ସମୟରେ ହଳଦୀ, ଚାଉଳ ଇତ୍ୟାଦି ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ। ରାତିରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ପ୍ରସାଦ ଯେପରିକି ମିଠା ଭାତ,ହାଲୱା, ପୁରୀ ଇତ୍ୟାଦି ଦେବୀ ମାତାଙ୍କୁ ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ। ବ୍ରତ କଥା ଏବଂ ଶୀତଳା ସ୍ତୋତ୍ର ପାଠ କରନ୍ତୁ। ଶେଷରେ ଆରତୀ କରି ପୂଜା ଶେଷ କର୍ ପୂଜା ପରେ,ଦେବୀଙ୍କୁ ଅର୍ପଣ କରାଯାଇଥିବା ପ୍ରସାଦ ନେଇ ଉପବାସ ଭାଙ୍ଗନ୍ତୁ।
