ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ନୃସିଂହ ଦ୍ୱାଦଶୀକୁ ବହୁତ ବିଶେଷ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଜଗତର ରକ୍ଷାକର୍ତ୍ତା ଭଗବାନ ହରି ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ଦ୍ୱାଦଶ ଅବତାର ହେଉଛନ୍ତି ଭଗବାନ ନୃସିଂହ। ନୃସିଂହ ଦ୍ୱାଦଶୀ ଦିନ ଭଗବାନ ନୃସିଂହଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଏ। ଏହି ଦିନରେ ଉପବାସ ମଧ୍ୟ କରାଯାଏ। ପୌରାଣିକ କଥା ଏବଂ ଧାର୍ମିକ ଗ୍ରନ୍ଥ ଅନୁସାରେ, ଏହି ତିଥିରେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ତାଙ୍କ ଭକ୍ତ ପ୍ରହଲ୍ଲାଦଙ୍କୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ନୃସିଂହ ରୂପରେ ଅବତାର ନେଇଥିଲେ। ସେ ନୃସିଂହ ଅବତାରରେ ରାକ୍ଷସ ହିରଣ୍ୟକଶ୍ୟପଙ୍କୁ ବଧ କରିଥିଲେ।
ଯେଉଁ ଦିନ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ନୃସିଂହ ରୂପରେ ଅବତାର ନେଇଥିଲେ, ସେହି ଦିନ ଥିଲା ଫାଲଗୁନ ମାସର ଶୁକ୍ଳ ପକ୍ଷର ଦ୍ୱାଦଶୀ ତିଥି। ସେବେଠାରୁ ଏହି ଦିନଟିକୁ ନୃସିଂହ ଦ୍ୱାଦଶୀ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଉଛି। ବେଦ ଏବଂ ପୁରାଣରେ ନୃସିଂହ ଦ୍ୱାଦଶୀଙ୍କ ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ ଅଛି। ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁସାରେ, ଯିଏ ନୃସିଂହ ଦ୍ୱାଦଶୀ ଦିନ ଭଗବାନ ନୃସିଂହଙ୍କ ପୂଜା କରନ୍ତି, ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ଇଚ୍ଛା ପୂରଣ ହୁଏ। ଜୀବନର ସମସ୍ତ କଷ୍ଟ କମ୍ ହୋଇଥାଏ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏହି ବର୍ଷ ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସରେ ନରସିଂହ ଦ୍ୱାଦଶୀ କେବେ ଅଛି। ଏହାର ଶୁଭ ସମୟ କ’ଣ ଏବଂ ଏହାର ପୂଜା ପଦ୍ଧତି କ’ଣ?
ହିନ୍ଦୁ ପଞ୍ଚାଙ୍ଗ ଅନୁସାରେ, ଚଳିତ ବର୍ଷ ୨୦୨୫ ମସିହାରେ, ଫାଲଗୁନ ମାସର ଶୁକ୍ଳ ପକ୍ଷର ଦ୍ୱାଦଶୀ ତିଥି ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୧ ସକାଳ୮ଟା ୧୩ ରେ ହେବ। ଏହି ଦ୍ୱାଦଶୀ ତିଥି ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୨ ତାରିଖ ସକାଳ ୯ ଟା ୧୧ ରେ ଶେଷ ହେବ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏହି ବର୍ଷ ନୃସିଂହ ଦ୍ୱାଦଶୀ ୧୧ ମାର୍ଚ୍ଚରେ ପାଳନ କରାଯିବ। ଏହି ଦିନ ଭଗବାନ ନରସିଂହଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବା ସହ ଉପବାସ କରାଯିବ। ନୃସିଂହ ଦ୍ୱାଦଶୀ ଦିନ, ସକାଳୁ ଶୀଘ୍ର ଉଠି ସ୍ନାନ କରିବା ଏବଂ ସଫା ପୋଷାକ ପିନ୍ଧିବା ଉଚିତ। ନୃସିଂହ ଦ୍ୱାଦଶୀ ଦିନ ହଳଦିଆ ପୋଷାକ ପିନ୍ଧିବା ଶୁଭ ଅଟେ। ତା'ପରେ ପୂର୍ବ କିମ୍ବା ଉତ୍ତର ଦିଗକୁ ମୁହଁ କରି ବସି ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ପଦ୍ଧତି ଅନୁସାରେ ପୂଜା କରିବା ଉଚିତ। ପୂଜା ସମୟରେ, ଭଗବାନ ନୃସିଂହଙ୍କୁ ଫଳ, ଫୁଲ, ଧୂପକାଠି,ପଞ୍ଚାମୃତ, ନଡ଼ିଆ, ଗୋଟା ଚାଉଳ ଏବଂ ହଳଦିଆ କପଡ଼ା ଅର୍ପଣ କରିବା ଉଚିତ୍। ସେହିପରି ପୂଜା ସମୟରେ ଶଙ୍ଖ ବଜାନ୍ତୁ। ଏହାପରେ ଶେଷରେ ଭଗବାନଙ୍କ ଆଳତି କରି ପୂଜା ଶେଷ କରନ୍ତୁ। ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି ଯେ, ଭଗବାନ ନୃସିଂହ ତାଙ୍କ ଭକ୍ତ ପ୍ରହଲ୍ଲାଦଙ୍କୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ଏକ ସ୍ତମ୍ଭକୁ ଭାଙ୍ଗି ପ୍ରକଟ ହୋଇଥିଲେ। ଭଗବାନ ନୃସିଂହ ଅଧା ପୁରୁଷ ଏବଂ ଅଧା ସିଂହ ରୂପରେ ପ୍ରକଟ ହୋଇଥିଲେ। ଭଗବାନ ନୃସିଂହଙ୍କୁ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ଉଗ୍ର ଅବତାର ବୋଲି ମଧ୍ୟ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଯେଉଁମାନେ ନୃସିଂହ ଦ୍ୱାଦଶୀର ଉପବାସ ପାଳନ କରନ୍ତି, ସେମାନେ ସଂସାରର ସମସ୍ତ ସୁଖ ପାଆନ୍ତି। ଏହି ଦିନ ପୂଜା ଏବଂ ଉପବାସ କରିବା ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟକ୍ତି ମଧ୍ୟ ମୋକ୍ଷ ପ୍ରାପ୍ତି କରନ୍ତି।
