ପୁରୀ,୦୫/୦୭: ଆଉ ମାତ୍ର ୨ ଦିନ ପରେ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ବିଶ୍ୱ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଘୋଷଯାତ୍ରା । ଏଣୁ ରଥ କାର୍ଯ୍ୟ ସାରିବାକୁ ତତ୍ପର ହୋଇପଡ଼ିଛନ୍ତି ନିର୍ମାଣକାରୀ । ବୁଧବାର ସନ୍ଧ୍ୟାରେ କୋଠସୁଆଁସିଆ ସେବକମାନେ ରଥ ପ୍ରସ୍ତୁତିରେ ଯୋଗ ଦେଇ କନାମଣ୍ଡଣି ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ତିନି ରଥର ଦୁଆରଘଡ଼ାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି କନାମଣ୍ଡଣି କାର୍ଯ୍ୟ । ଗୁରୁବାର ରଥତ୍ରୟରେ ୨୭ ପାଶ୍ୱର୍ ଦେବତାଙ୍କୁ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଛି । ଏହାପରେ ଶିଖର ଡ଼ମ୍ବରୁ ଲଗାଯାଇଛି । ଶିଖର ଡ଼ମ୍ବରୁ ଭିତରେ ପାଶ୍ୱର୍ ଦେବତା ଅବସ୍ଥାନ କରନ୍ତି । ଏଥିସହ ଆଜି ତିନି ରଥରେ ପୁଲି ଲାଗି ବ୍ରେକ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଛି । ଆଜି ରଥରେ ବୁଲିବ ଠେକରା ବାଡ଼ ।
ଦରଜୀସେବକଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ତିଆରି ମଣ୍ଡଣି କନାକୁ କୋଠସୁଆଁସିଆ ସେବକମାନେ ରଥରେ ଲଗାଉଛନ୍ତି । ପ୍ରଥମେ ତାଳଧ୍ୱଜ ରଥରେ ସବୁଜ ଓ ନାଲି କନା ପଡ଼ିବା ପରେ ନନ୍ଦିଘୋଷରେ ହଳଦିଆ ଓ ନାଲି ଏବଂ ଦେବୀ ରଥରେ କଳା ଓ ନାଲି ରଙ୍ଗ କନା ଲାଗିବା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ରଥ ଉପରେ ଠାକୁରଙ୍କ ସିଂହାସନ କାମ ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ । ବିଶ୍ୱକର୍ମାମାନେ ପଟା ବାଡ଼େଇ ସିଂହାସନ ବୁଜିଛନ୍ତି । ନନ୍ଦିଘୋଷ ରଥରେ ଗାଇ ପଲ ଚିତ୍ର ଶେଷ ହେଉଛି । ପ୍ରଭାରେ ରଙ୍ଗ କାର୍ଯ୍ୟ ସାରିଛନ୍ତି ଚିତ୍ରକର । ରଙ୍ଗ ଓ ତୁଳୀ ଧରି ରଥରେ ଶେଷ ସ୍ପର୍ଶ ଦେଉଛନ୍ତି । ଏପଟେ ଘୋଡ଼ା ରଙ୍ଗ ଚାଲିଛି ।
ରଥକାମ ଶେଷ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ପିତ୍ତଳର ଅଳଙ୍କାରମାନ ଲଗାଯିବ । ପିତ୍ତଳର କଦଳୀଗଛ, ମଗର, ରାହୁମୁଣ୍ଡ, ହଂସ ଓ ମାଛ ଆଦି ଲାଗିବ । ରଥମାନଙ୍କର କନା ମଣ୍ଡଣି ସରିବା ପରେ ରଥ ରକ୍ଷକମାନଙ୍କୁ ସ୍ଥାପନ କରାଯିବ । ଏମ୍ସିଏଲ୍ ଇଂଜିନିୟରଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ କ୍ରମେ ତିନି ରଥରେ ପୁଲି ଲାଗି ବ୍ରେକ୍ ମରାମତି ହୋଇଛି । ବ୍ରେକ୍ର ତଳଭାଗରେ ରବର ଦିଆଯାଇ ରିପିଟ୍ (ମସ୍ରୁମ୍ କଣ୍ଟା) ପିଟା ହୋଇଛି । ଏଥିରେ ଚମଡ଼ା ଅଂଶ ଆଦୌ ନାହିଁ । ରବର, କର୍ଟନ ଓ ନାଇଲନ୍କୁ ମିଶାଇ ରବର ତିଆରି ହୋଇଛି । ଏହା ବ୍ରେକ୍ର ସକପ୍ଚର ଭଳି କାମ ଦେବ । ରିପିଟ୍ ଦିଆଯାଇ ରବର ପିଟା ହେଲେ ବ୍ରେକ୍ ରାସ୍ତାକୁ କାମୁଡ଼ି ଧରିବ । ରଥର ବ୍ରେକ୍ ପଡ଼ିଲେ ଅର୍ଥାତ୍ ରଥ ଆଉ ଘୋଷାଡ଼ି ନହୋଇ ସେହିଠାରେ ରହିବ । ୨୦୦୮ ମସିହାରୁ ଠାକୁରଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟରେ ସହାୟତା କରୁଛି ଏମ୍ସିଏଲ୍ । ଖରାପ୍ ହୋଇଥିବା ପୁରୁଣା ଜିନିଷ କାଢି ନୂଆକରି ମରାମତି କରାଯାଇଛି ।
ତିନି ରଥର ୨୭ ପାର୍ଶ୍ୱଦେବତା
ତିନି ରଥର ତିନି ପାଶ୍ୱର୍ରେ ପ୍ରତି ରଥରେ ୯ଜଣ ଲେଖାଏଁ ମୋଟ୍ ୨୭ ପାର୍ଶ୍ୱଦେବତା । ରଥ ସମ୍ମୁଖ ଭାଗରେ ପାଶ୍ୱର୍ଦେବତାଙ୍କୁ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଏ ନାହିଁ । ତାଳଧ୍ୱଜ ରଥରେ ପ୍ରଳମ୍ୱାରି ମହାଦେବ, ବାଇଶି ଭୁଜ ନୃସିଂହ, ବଳରାମ, ନଟବର ଗଣେଷ, ଅଙ୍ଗଦ, ନାଟାମ୍ୱର, ଷଡ଼ାନନ କାର୍ତ୍ତିକେଶ୍ୱର, ମଧୁ କୈଟଭ ଓ ଅନନ୍ତ ବାସୁଦେବ ଠାକୁରେ ଅବସ୍ଥାନ କରିବେ । ନନ୍ଦିଘୋଷ ରଥରେ ଲାଗି ହେବେ ଠାକୁରେ ହରିହର, ପଣ୍ଡୁ ନୃସିଂହ, ଗିରି ଗୋବର୍ଦ୍ଧନଧାରୀ, ରାବଣ ଛତ୍ରଭଙ୍ଗ, ଚିନ୍ତାମଣି କୃଷ୍ଣ, ନାରାୟଣ, ମଧୁସୂଦନ, ଲକ୍ଷ୍ମଣ ଓ ପଞ୍ଚମୂଖି ମହାବୀର । ଦର୍ପଦଳନ ରଥରେ ଅଧିଷ୍ଠିତ ହେବେ ଦେବୀ ବିମଳା, ମଙ୍ଗଳା, ବାରାହୀ, ଭଦ୍ରକାଳୀ, ଉମା, କାତାୟାନୀ, ହରଚଣ୍ଡୀ, ରାମଚଣ୍ଡୀ ଓ ଅଘୋରା । ଜଳଯନ୍ତ୍ରରେ ସ୍ଥାପନ ପରେ ଶିଖରଡ଼ମ୍ଭରୁ ସେଟିଂ କରାଯାଏ । ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ନବକଳେବର ସମୟରେ ମୂର୍ତ୍ତୀ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଏ । ପ୍ରତି ବର୍ଷ ରଥ ଯାତ୍ରାରେ ରଙ୍ଗ ଦେଇ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ ।
