ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୨୨/୦୩: ଜାତୀୟ ଗଣମାଧ୍ୟମ ଇଣ୍ଡିଆ ଟୁଡେର ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ସାମ୍ବାଦିନ ଜଣେ ଯୁବକଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ ଯିଏକି ଅର୍ଥନୀତିରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ। ଆଜି ସେ ଏକ ଛୋଟ ଗୋଦାମରେ ଇନଭେଣ୍ଟରୀ ପରିଚାଳନା କରିବାରେ ତାଙ୍କର ଦିନ ବିତାଉଛନ୍ତି। ଏହି ଚାକିରିଟି ତାଙ୍କ ଯୋଗ୍ୟତାଠାରୁ ବହୁତ ଛୋଟ ଅଟେ। ଏହା କୌଣସି ଅଲଗା କାହାଣୀ ନୁହେଁ। ସାମ୍ପ୍ରତିକ ଅର୍ଥନୈତିକ ସର୍ଭେ ଭାରତର କର୍ମଶକ୍ତିର ଶିକ୍ଷାଗତ ଯୋଗ୍ୟତା ଏବଂ ସେମାନେ ଯେଉଁ ଚାକିରିରେ ନିଯୁକ୍ତ ଅଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ସ୍ପଷ୍ଟ ଅସମାନତା ପ୍ରକାଶ କରିଛି। ମାତ୍ର ୮.୨୫% ସ୍ନାତକ ଅର୍ଜନ କରିଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ଅର୍ଜିତ ଯୋଗ୍ୟତା ଅନୁସାରେ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଛନ୍ତି। ଏହା ଭାରତରେ ଅଗଣିତ ଶିକ୍ଷିତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଚିନ୍ତାଜନକ ବାସ୍ତବତା ଯେଉଁମାନେ ନିଜକୁ ଏପରି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଫସାଇ ଦେଇଛନ୍ତି, ଯେଉଁଠି ନା ସେମାନେ ନିଜର ସମ୍ଭାବନାକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଛନ୍ତି ନା ସ୍ବପ୍ନ ଅନୁସାରେ ଚାକିରି ପାଇପାରୁଛନ୍ତି।
ପ୍ରଶ୍ନ ହେଉଛି - ପ୍ରତିଭାରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଦେଶରେ ଏପରି କାହିଁକି ଘଟୁଛି? ଏହାର ଉତ୍ତର ହେଉଛି ଆମର ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଯାହା ପ୍ରଦାନ କରୁଛି ଏବଂ ବଜାର ଚାକିରି ପାଇଁ ଯାହା ଚାହୁଁଛି ସେଥିରେ କୌଣସି ସମାନତା ରହୁନାହିଁ ବରଂ ଏହି ଅସମାନତା ବଢ଼ିବାରେ ଲାଗିଛି। କାରଣ ଭାରତ ସୁଯୋଗ ଏବଂ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜର ପରିସୀମାରେ ବସିଥିବାରୁ, ଏହି ବ୍ୟବଧାନକୁ ପୂରଣ କରିବା ପୂର୍ବ ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଯାଇଛି।
ଜନସଂଖ୍ୟାର ୬୫% କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ବୟସ ଗୋଷ୍ଠୀରେ ଥିବାରୁ, ଭାରତର ଜନସଂଖ୍ୟାଗତ ଲାଭାଂଶରେ ବହୁତ ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି। ତଥାପି, ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ ଏକ ଗମ୍ଭୀର ସତକୁ ପ୍ରକାଶ କରୁଛି। ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଶ୍ରମ ସଂଗଠନ (ଆଇଏଲ୍ଓ) ଅନୁଯାୟୀ, ପ୍ରାୟ ୪୭% ଭାରତୀୟ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ପାଖରେ ସେମାନଙ୍କର ଚାକିରି ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ଦକ୍ଷତାର ଅଭାବ ଅଛି। ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନର ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରତି ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ସୁଯୋଗ ସତ୍ତ୍ୱେ, ମୌଳିକ ବିଚ୍ଛିନ୍ନତା ଜାରି ରହିଛି।
ଭାରତର ନିଯୁକ୍ତି ବଜାର ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେଉଛି। କୃତ୍ରିମ ବୁଦ୍ଧିମତ୍ତା ଅର୍ଥାତ୍ ଏଆଇ ଏବଂ ଅଟୋମେସନ ଭଳି ଉଦୀୟମାନ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ସବୁ ଶିଳ୍ପରେ ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି। ଏହି ବିକାଶଗୁଡ଼ିକ ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି କରିବାର ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଉଥିବା ବେଳେ, ଏହା ଅନେକ ପାରମ୍ପରିକ ଚାକିରି ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଉଛି। ୨୦୨୩-୨୪ ର ଅର୍ଥନୈତିକ ସର୍ଭେ ଏଆଇକୁ ଭବିଷ୍ୟତରେ ନିଯୁକ୍ତିର ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବାଧାସୃଷ୍ଟିକାରୀ କାରକ ଭାବରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛି। ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ନଥିବା ଶ୍ରମିକମାନେ ବେକାରି ଭଳି ବିପଦର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛନ୍ତି ଏବଂ ହେବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି।
ଏହି ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜରେ ଦକ୍ଷତା ବିଭାଜନ ଯୋଡି ହୋଇଛି। ଅନେକ ଗ୍ରାଜୁଏଟ୍ ଚାକିରି ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ନୁହଁନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କର ବୈଷୟିକ ଏବଂ ଅଣ-ବୈଷୟିକ ଦକ୍ଷତାର ଅଭାବ ରହିଛି। ସ୍କୁଲ ଏବଂ କଲେଜରେ ବ୍ୟବହାରିକ ଶିକ୍ଷାର ଅଭାବ ଏହି ସମସ୍ୟାକୁ ଆହୁରି ଜଟିଳ କରୁଛି, ଯାହା ଯୁବକମାନଙ୍କୁ ଶିଳ୍ପ ଚାହିଦା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରୁନାହିଁ। କୃଷି ଭଳି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଲିଙ୍ଗଗତ ବୈଷମ୍ୟ ଆଦି ଅନେକ କାରଣ ନିଯୁକ୍ତି ଦୃଶ୍ୟପଟକୁ ଆହୁରି ଜଟିଳ କରୁଛି।