ଭୁବନେଶ୍ୱର,୨୫/୦୭: ଓଡ଼ିଶାରେ ୧୫ ଓ ଊଦ୍ଧ୍ୱର୍ ବୟସର ଜନସଂଖ୍ୟା ପ୍ରାୟ ୩.୫୧ କୋଟି । ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୨.୧୪ କୋଟି ଲୋକ ରାଜ୍ୟର ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ ସାମିଲ ଅଛନ୍ତି । ମୋଟ ଶ୍ରମଶକ୍ତିରୁ ପ୍ରାୟ ୯୬% ବା ୨.୦୫ କୋଟି ଲୋକ କିଛି ନା କିଛି ଜୀବିକା ନିର୍ବାହ କରୁଥିବା ବେଳେ ଅନ୍ୟମାନେ ଜୀବିକା ସନ୍ଧାନରେ ଅଛନ୍ତି । ଅର୍ଥାତ୍ ରାଜ୍ୟରେ ପ୍ରାୟ ୯ ଲକ୍ଷ ଲୋକ ବେକାରୀ ତାଲିକାରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ତେବେ ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଥିବା ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୬୪% ବା ୧.୩୧ କୋଟି ଆତ୍ମନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ବଳକା ୩୬% ହେଉଛନ୍ତି ବେତନଭୋଗୀ ଓ ମଜୁରି ଶ୍ରେଣୀର ଲୋକ । ବୁଧବାର ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭାରେ ଉନ୍ମୋଚିତ ଅର୍ଥନୈତିକ ସର୍ଭେ ରିପୋର୍ଟ ୨୦୨୩-୨୪ରୁ ଏହି ଚିତ୍ର ମିଳିଛି ।
ରିପୋର୍ଟ ମୁତାବକ, ୨୦୧୭-୧୮ରେ ଓଡ଼ିଶାର ମୋଟ ଶ୍ରମଶକ୍ତିର ଆକାର ୧.୪୫ କୋଟି ଥିଲା ବେଳେ ୨୦୨୨-୨୩ରେ ଏହା ବଢ଼ି ୨.୦୫ କୋଟିରେ ପହଞ୍ଚିଛି । ରାଜ୍ୟ ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ କୃଷି ଓ ଆନୁଷଙ୍ଗିକ କ୍ଷେତ୍ରଗୁଡ଼ିକର ଅଂଶ ସର୍ବାଧିକ ୪୮% ରହିଛି । କୃଷି ଓ ଆନୁଷଙ୍ଗିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମୋଟ ଶ୍ରମଶକ୍ତି ୨୦୧୭-୧୮ରେ ୭୧ ଲକ୍ଷ ଥିଲା ବେଳେ ୨୦୨୨-୨୩ରେ ଏହା ୯୮.୭ ଲକ୍ଷକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। କିନ୍ତୁ ସାମଗ୍ରିକ ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ କୃଷିକ୍ଷେତ୍ରର ଭାଗ ଆଲୋଚ୍ୟ ବର୍ଷଗୁଡ଼ିକରେ ୦.୭% ହ୍ରାସ ପାଇଛି । ସେହିଭଳି ଶିଳ୍ପକ୍ଷେତ୍ର ଶ୍ରମଶକ୍ତି ୨୦୧୭- ୧୮ରେ ୩୮.୪ ଲକ୍ଷରୁ ୨୦୨୨-୨୩ରେ ୫୩ ଲକ୍ଷକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । ସେବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହି ବର୍ଷଗୁଡ଼ିକରେ ୧୭.୫ ଲକ୍ଷ ସାମିଲ ହୋଇଛନ୍ତି । ବିଗତ ୨୦୧୭-୧୮ ଓ ୨୦୨୨-୨୩ ଅର୍ଥାତ ଏହି ୬ ବର୍ଷରେ ରାଜ୍ୟରେ ଆତ୍ମନିଯୁକ୍ତ ଲୋକଙ୍କ ଅଂଶ ୬.୭% ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । କିନ୍ତୁ ଅସ୍ଥାୟୀ କର୍ମଚାରୀ ଓ ବେତନଭୋଗୀଙ୍କ ଅଂଶ ଯଥାକ୍ରମେ ୫.୭% ଓ ୧% ହ୍ରାସ ପାଇଛି ।
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ମୁଣ୍ଡ ପିଛା ଆୟ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ୫ଟି ପ୍ରମୁଖ ରାଜ୍ୟ ଯଥା ତେଲଙ୍ଗାନା, କର୍ଣ୍ଣାଟକ, ହରିଆଣା, ତାମିଲନାଡୁ ଓ ଗୁଜରାଟ ତୁଳନାରେ ଓଡ଼ିଶାର ସ୍ଥିତି ତୁଳନାତ୍ମକ ଭାବେ ଭଲ ନାହିଁ । ସର୍ଭେ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ ତେଲଙ୍ଗାନାର ମୋଟ ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ ସେବା କ୍ଷେତ୍ରର ଅଂଶ ୩୩% ଥିବା ବେଳେ କର୍ଣ୍ଣାଟକର ଏହା ୩୪%, ଗୁଜରାଟର ୨୬%, ହରିଆଣାର ୪୦% ଓ ତାମିଲନାଡୁର ୩୫% ରହିଛି । ଓଡ଼ିଶାରେ ଏହା ୨୬% ରହିଛି।
ମୋଟ ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ ଶିଳ୍ପକ୍ଷେତ୍ରର ଯୋଗଦାନ କଥା ଯଦି କୁହାଯାଏ, ତାମିଲନାଡୁର ଏହା ୩୬% ଥିବା ବେଳେ ଗୁଜରାଟର ୩୨%, ହରିଆଣାର ୩୦% ଏବଂ ଓଡ଼ିଶାର ଏହା ୨୬% ରହିଛି । ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ତେଲଙ୍ଗାନା ଓ କର୍ଣ୍ଣାଟକରେ ଏହା ୨୦% ଲେଖାଏଁ ରହିଛି । ସେହିଭଳି ମୋଟ ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ କୃଷି ଓ ଆନୁଷଙ୍ଗିକ କ୍ଷେତ୍ର ଅଂଶ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଓଡ଼ିଶା ଏହି ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ସବା ଉପରେ ଅଛି । ଓଡ଼ିଶାରେ ଏହା ୪୮% ରହିଥିବା ବେଳେ ତେଲଙ୍ଗାନାରେ ୪୭%, କର୍ଣ୍ଣାଟକରେ ୪୬%, ଗୁଜରାଟରେ ୪୨%, ହରିଆଣାରେ ୨୯% ଓ ତାମିଲନାଡୁରେ ୨୯% ରହିଛି ।
