ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୦୮/୧୦: ଇରାନ ଏବଂ ଇସ୍ରାଏଲ୍ ମଧ୍ୟରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଯୁଦ୍ଧ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱର ଚିନ୍ତା ବଢ଼ାଇଲାଣି । ପ୍ରଥମେ ରୁଷ-ୟୁକ୍ରେନ ଏବଂ ପରେ ଇସ୍ରାଏଲ୍-ହମାସ ଯୁଦ୍ଧ । ବର୍ଦ୍ଧିତ ଭୁ-ରାଜନୈତିକ ସମସ୍ୟା ଯୋଗୁ ବିଭିନ୍ନ ଦେଶର ସେୟାର ବଜାର ନିମ୍ନମୁଖୀ ।
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଅଶୋଧିତ ତୈଳ ଦର ବୃଦ୍ଧି ଚିନ୍ତା ବଢ଼ାଇଲାଣି । ବର୍ତ୍ତମାନ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବଜାରରେ ବ୍ୟାରେଲ୍ ପିଛା ବ୍ରେଣ୍ଟ କ୍ରୁଡ୍ ଦର ୭୮ ଡଲାର ଛୁଇଁଲାଣି । ଖୁବ୍ଶୀଘ୍ର ଏହା ୮୦ ଡଲାରରେ ପହଞ୍ଚିବାକୁ ଯାଉଛି । ତେବେ ବର୍ଷ ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା ଏହା ୧୦୦ ଡଲାର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯାଇପାରେ ବୋଲି ଆଶଙ୍କା କରାଯାଉଛି ।
ଇରାନ ଏବଂ ଇସ୍ରାଏଲ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ବଢ଼ିଲେ ଭାରତର ଆମଦାନି ଏବଂ ଅର୍ଥନୀତି ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିବ । ଅଶୋଧିତ ତୈଳ ଯୋଗାଣ ପ୍ରଭାବିତ ହେବ ଏବଂ ଦର କ୍ଷୀପ୍ର ବେଗରେ ବଢ଼ିଚାଲିବ । ଏହା ଫଳରେ ଘରୋଇ ବଜାରରେ ପେଟ୍ରୋଲ ଏବଂ ଡିଜେଲ ମହଙ୍ଗା ହୋଇଯାଇପାରେ । ଦେଶର ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ଭଣ୍ଡାରକୁ ବି ଏହା ପ୍ରଭାବିତ କରିବ । ଆଶଙ୍କା ବଢୁଛି ଯେ, ଯଦି ଇରାନ୍-ଇସ୍ରାଏଲ ମଧ୍ୟରେ ଅଶାନ୍ତି ଲମ୍ବା ସମୟ ଧରି ରୁହେ ତେବେ ବିଶ୍ୱ ଯୋଗାଣ ଶୃଙ୍ଖଳ ବଡ଼ ଆକାରରେ ପ୍ରଭାବିତ ହେବ । ଏହା ଫଳରେ ଦରଦାମ ବୃଦ୍ଧି ସମସ୍ୟା ଅଧିକ ଉତ୍କଟ ହେବ ।
ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟରେ ଅସ୍ଥିରତା ଭାରତ ଭଳି ତୈଳ ଆମଦାନିକାରୀ ରାଷ୍ଟ୍ର ପାଇଁ ଚିନ୍ତାର ବିଷୟ । କାରଣ ଭାରତ ଏହାର ତୈଳ ଆବଶ୍ୟକତାର ପ୍ରାୟ ୮୫% ଆମଦାନି ମାଧ୍ୟମରେ ପୂରଣ କରିଥାଏ । ଭାରତ ଏହାର ଆବଶ୍ୟକତାର ବଡ଼ ଭାଗ ଅଶୋଧିତ ତୈଳ ଇରାନ୍ଠାରୁ ବି ଆମଦାନି କରିଥାଏ । ଯଦି ଯୋଗାଣ କମେ ତେବେ ଦେଶରେ ପେଟ୍ରୋଲ ଏବଂ ଡିଜେଲ ଦର ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇପାରେ ।
ପୁରୁଣା ତଥ୍ୟ ମୁତାବକ୨୦୧୪- ୧୫ରେ ଭାରତ-ଇରାନ ମଧ୍ୟରେ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ବ୍ୟାପାର ପରିମାଣ ଥିଲା ୧୩୧୩ କୋଟି ଡଲାର, ଯେଉଁଥିରେ ଭାରତର ଆମଦାନି ମାତ୍ରା ଥିଲା ୮୯୫ କୋଟି ଡଲାର ଏବଂ ୪୦୦ କୋଟି ଡଲାରରୁ ଅଧିକ ଅଶୋଧିତ ତୈଳ ଆମଦାନି ହୋଇଥିଲା । କେବଳ ଅଶୋଧିତ ତୈଳ ନୁହେଁ ଭାରତ ଇରାନରୁ ଅନ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀ ବି ଆମଦାନି କରିଥାଏ । ଯୁଦ୍ଧ ସ୍ଥିତିରେ ଜରୁରୀ ସାମଗ୍ରୀର କାରବାରକୁ ନେଇ ମଧ୍ୟ ଚିନ୍ତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି ।
ଇରାନ୍ରୁ ଅଶୋଧିତ ତୈଳ ବ୍ୟତୀତ ଡ୍ରାଏଫ୍ରୁଟ୍ସ,କେମିକାଲ ଏବଂ କାଚ ବାସନ ଭାରତ ଆସିଥାଏ । ସେହିଭଳି ଭାରତୀୟ ବାସୁମତି ଚାଉଳର ବଡ଼ ଆମଦାନିକାରୀ ହେଉଛି ଇରାନ । ବାସୁମତି ଚାଉଳ ସହିତ ଭାରତ ଇରାନକୁ ଚା’, କଫି ଏବଂ ଚିନି ବି ରପ୍ତାନି କରିଥାଏ । ପ୍ରତିବର୍ଷ ଭାରତରୁ ଇରାନ୍କୁ ପ୍ରାୟ ୪ କୋଟି କିଲୋ ଚା’ ଯାଇଥାଏ । କେବଳ ଇରାନ ନୁହେଁ, ଇସ୍ରାଏଲ୍ ସହ ମଧ୍ୟ ଭାରତର ବଡ଼ କାରବାର ରହିଛି ।
୨୦୨୩ରେ ଭାରତ ଇସ୍ରାଏଲ ସହ ୮୯,୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର କାରବାର କରିଥିଲା । ଭାରତ ଇସ୍ରାଏଲକୁ ହୀରା, ଗହଣା, କଞ୍ଜ୍ୟୁମର ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ସ ଏବଂ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ ସାମଗ୍ରୀ ରପ୍ତାନି କରିଥାଏ । ସେହିଭଳି ଇସ୍ରାଏଲ୍ ଭାରତକୁ ବଡ଼ ମାତ୍ରାରେ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଯୋଗାଇଥାଏ । ଏଭଳି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଯୁଦ୍ଧ ତେଜିଲେ ଭାରତର ବ୍ୟାପାର କ୍ଷେତ୍ରରେ ବଡ଼ ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିବ ବୋଲି ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି।
