ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ : ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମନମୋହନ ସିଂହଙ୍କ ଦେହାନ୍ତରେ ଅନ୍ନା ହଜାରେ ଦେଇଛନ୍ତି ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି । 'ଇଣ୍ଡିଆ ଏଗନେଷ୍ଟ କରପ୍ସନ'ର ବ୍ୟାନର ତଳେ ଦୀର୍ଘ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚଲାଇ ଥିବା ଅନ୍ନା ହଜାରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ମନମୋହନ ସିଂହ ଜଣେ ଭଲ ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ। ସେ କହିଛନ୍ତି , ଯିଏ ଜନ୍ମ ହୁଏ ,ତାକୁ ମରିବାକୁ ହୁଏ । କିନ୍ତୁ କିଛି ଲୋକ ନିଜର ସ୍ମୃତି ଛାଡ଼ି ଦେଇ ଯା'ନ୍ତି। ନିଜର ଉତ୍ତମ କାର୍ଯ୍ୟର ଛାପ ଛାଡ଼ି ଦେଇ ଯା'ନ୍ତି।
ମନମୋହନ ସିଂହ ଦେଶର ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଏକ ନୂଆ ଦିଗ ଦେଇଛନ୍ତି। ସେ କହିଛନ୍ତି କି, ମନମୋହନ ସିଂହଙ୍କ ବିଷୟରେ ଏହା କୁହାଯିବ କି, ସେ ସମାଜ ଓ ଦେଶ ବିଷୟରେ ସର୍ବଦା ଭାବୁ ଥିଲେ। ସେ ଦେଶର ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ବଦଳାଇ ଦେଇଛନ୍ତି ଏବଂ ଏହା ତାଙ୍କର ବଡ଼ ଯୋଗଦାନ ଥିଲା। ଏଥିପାଇଁ ସର୍ବଦା ତାଙ୍କୁ ମନେରଖା ଯିବ। ତାଙ୍କର ହିଁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କାରଣରୁ ଦେଶ ପ୍ରଗତି ପଥରେ ଚାଲି ଥିଲା।
ଅନ୍ନା କହିଛନ୍ତି , ମୁଁ ଯେବେ ଆନ୍ଦୋଳନ କରୁଥିଲି ତ ଦୁଇ ଥର ତାଙ୍କ ଘରେ ମିଟିଂ ହୋଇଛି ଏବଂ ସେ ତତ୍କାଳ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଉ ଥିଲେ। ସେ ସଠିକ୍ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ। ସେ ଏହି କଥାର ଉଦାହରଣ ଯେ, କେମିତି ସମାଜ ଓ ଦେଶ ବିଷୟରେ ଭାବି ଆପଣ ଭଲ କାମ କରି ପାରିବେ। ମୁଁ ଏତିକି କହିବି କି , ଯଦିଓ ମନମୋହନ ସିଂହ ଆଜି ନାହାନ୍ତି , କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କର ସ୍ମୃତି ସର୍ବଦା ଅମର ରହିବ।
କହି ରଖୁଛୁ କି, ଅନ୍ନା ହଜାରେ ଲୋକପାଳର ନିଯୁକ୍ତି ଓ ଦୁର୍ନୀତି ମାମଲା ବିରୋଧରେ ଯାଞ୍ଚର ଦାବି କରି ଆନ୍ଦୋଳନ କରି ଥିଲେ। ଦିଲ୍ଲୀର ରାମଲୀଳା ମୈଦାନରେ ସେ ଅନଶନ କରି ଥିଲେ ଏବଂ ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ପୂରା ଦେଶରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା। ଦିଲ୍ଲୀ –ଏନସିଆର, ମୁମ୍ୱାଇ , ୟୁପି , ବିହାର ସମେତ ଦେଶର ଅନେକ ରାଜ୍ୟରେ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନର ପ୍ରଭାବ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା ଏବଂ ମିଡ଼ିଆରେ ମଧ୍ୟ ଖୁବ୍ କଭରେଜ୍ ହୋଇ ଥିଲା।
ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନରେ ହିଁ ଆମ୍ ଆଦମୀ ପାର୍ଟିର ଜନ୍ମ ହୋଇ ଥିଲା। ଅନ୍ନା ହଜାରେ ରାଜନୀତିକ ଦଳର ବିରୋଧରେ ଥିଲେ। କୁହାଯାଉଛି ଯେ ଏହି ମାମଲାରେ ଅନ୍ନା ହଜାରେ ଓ ଅରବିନ୍ଦ କେଜ୍ରିୱାଲଙ୍କର ରାସ୍ତା ଅଲଗା ହୋଇ ଯାଇଥିଲା।
କହି ରଖୁଛୁ କି, ମଦ ଦୁର୍ନୀତି ମାମଲା ସମେତ ଅନେକ ମାମଲାରେ ଅନ୍ନା ହଜାରେ ଅରବିନ୍ଦ କେଜ୍ରିୱାଲଙ୍କ ନୀତି ଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇ ସାରଛନ୍ତି। ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ରାଲେଗଣ ସିଦ୍ଧି ଗାଁରେ ରହୁଥିବା ଅନ୍ନା ହଜାରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ପରେ ଗାଁକୁ ଚାଲି ଯାଇଛନ୍ତି ଏବଂ ସେ ଏବେ ବି କୌଣସି ପଦ ବା ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଠାରୁ ଦୂରରେ। ତାଙ୍କର ରାୟ ଥିଲା ଯେ, ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ରାଜନୀତିକ କରିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ, ନୁହେଁତ ଏହାର ହିଁ ରାସ୍ତାରେ ଘୂରି ବୁଲିବାର ସମ୍ଭାବନା ସୃଷ୍ଟି ହେବ। ହେଲେ ଅରବିନ୍ଦ କେଜ୍ରିୱାଲ ଏହା ଉପରେ ଟିପ୍ପଣୀ ଦେବାରୁ ନିବୃତ୍ତ ରହିଛନ୍ତି।