କେନ୍ଦୁଝର, ୪।୯: ଖଣି ପ୍ରଭାବିତ ଜିଲ୍ଲାର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗାଁରେ ଅଭିଜ୍ଞ ଡାକ୍ତର ଏବଂ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କର୍ମଚାରୀମାନେ ପହଞ୍ଚି ରୋଗୀଙ୍କୁ ସେବା ଯୋଗାଇବା ଲକ୍ଷ୍ୟ ରହିଥିଲା । ଏଥିପାଇଁ ଡିଏମ୍ଏଫ୍ ଅନୁଦାନରେ ମେ’ମାସରେ କେନ୍ଦୁଝର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟବିଭାଗକୁ ୧୩ଟି ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଭ୍ରାମ୍ୟମାଣ ଗାଡ଼ି ଦିଆଯାଇଛି । କିନ୍ତୁ ୪ ମାସ ହେବ ତାହା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇପାରିନି । ୬୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ଅର୍ଥ ବିନିଯୋଗ ପରେ ଶୁଭାରମ୍ଭ ପାଇଁ ସମୟ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ ହୋଇ ନପାରିବା ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟର ବିଷୟ । ନୂଆ ଗାଡ଼ି ଗୁଡ଼ିକ ଏବେ ଡାକ୍ତରଖାନା ପରିସରରେ ପଡ଼ି ରହି ଖତ ଖାଉଛି । ନିଃଶୁଳ୍କ ଭ୍ରାମ୍ୟମାଣ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା କେନ୍ଦୁଝର ଜିଲ୍ଲା ପ୍ରଶାସନର ଏକ ଅଭିନବ ଉଦ୍ୟମ । ୧୩ଟି ବ୍ଲକ୍ ପାଇଁ ୧୩ଟି ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ଗାଡ଼ି ଜିଲ୍ଲା ଖଣିଜ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟବିଭାଗକୁ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଇଛି ।
ଉକ୍ତ ଗାଡ଼ିରେ ଜଣେ ଅଭିଜ୍ଞ ଡାକ୍ତର, ଫାର୍ମାସିଷ୍ଟ, ଲାବରୋଟାରୀ ଟେକ୍ନିସିଆନ୍, ନର୍ସ ନିୟୋଜିତ ରହିବେ । ପ୍ରତିଦିନ ଗାଡ଼ି ୨ଟି ଗାଁ ପରିଭ୍ରମଣ କରି ରୋଗୀସେବା ଯୋଗାଇବ । ମାଗଣାରେ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ରକ୍ତ ପରୀକ୍ଷା ଯଥା ମଧୁମେହ, ମ୍ୟାଲେରିଆ, ଯକ୍ଷ୍ମା, ଡେଙ୍ଗୁ, ୟୁରିକ୍ ଏସିଡ୍ ପ୍ରଭୃତି ପରୀକ୍ଷା ପାଇଁ ଉକ୍ତ ଗାଡିରେ ଯନ୍ତ୍ରପାତିର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି । ଜଣେ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର କ୍ୟାବିନ୍ ରହିଛି । ଶୀତତାପ ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ଗାଡିରେ ରୋଗୀଙ୍କ ପାଇଁ ଶଯ୍ୟାର ବନ୍ଦୋବସ୍ତ ରହିଛି । ଏହାସହିତ ଜରୁରୀ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ଔଷଧ ପାଇଁ ଏକ କ୍ୟାବିନ୍ ରହିଛି । ରୋଗୀର ରକ୍ତ ନାମୁନା ପରୀକ୍ଷା ପରେ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ଅନୁସାରେ ମାଗଣା ଔଷଧ ମଧ୍ୟ ବିତରଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି । ଉକ୍ତ ଯାନରେ ଯକ୍ଷ୍ମା, କୁଷ୍ଠ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରୋଗ ଉପରେ ଜରୁରୀ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ, ଗର୍ଭବତୀ ଓ ପ୍ରସୂତି ମହିଳାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପରୀକ୍ଷା ଓ ପରାମର୍ଶ, ଖାଦ୍ୟାଭାବ ଜନିତ ସଚେତନତା ସହିତ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମ୍ବଦ୍ଧୀୟ ସମସ୍ତ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଲକ୍ଷ୍ୟରେ ଏହି ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ଗାଡିରେ ସମସ୍ତ ଉପକରଣ ରହିଛି ।
ପ୍ରତିଦିନ ଭ୍ରାମ୍ୟମାଣ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଗାଡି ୨ଟି ଗ୍ରାମରେ ପହଞ୍ଚି ଅତିକମ୍ରେ ୫୦ ଜଣଙ୍କୁ ଚିକିତ୍ସା ଯୋଗାଇବା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଲକ୍ଷ୍ୟ । ରୋଗୀଙ୍କ ଶରୀରରେ ଜଟିଳ ଲକ୍ଷଣ ରହିଥିଲେ ତୁରନ୍ତ ମୁଖ୍ୟାଳୟକୁ ପଠାଇ ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ ଦେବେ । ଉକ୍ତ ଗାଡିରେ ପାଖାପାଖି ୫୦ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ବିନିଯୋଗ କରାଯାଇଛି । ୧୩ଟି ଗାଡି ପାଇଁ ଡିଏମ୍ଏଫ୍ରୁ ୬୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟ କରାଯିବା ପରେ ଉକ୍ତ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଗାଡି ମେ’ମାସରେ ଆସି କେନ୍ଦୁଝରରେ ପହଞ୍ଚିଛି । ଗାଁ ଗହଳିରେ ଦୁର୍ଘଟଣାରେ ଶିକାର ହେଉଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ଏହାଦ୍ୱାରା ତତ୍କ୍ଷଣାତ ଚିକିତ୍ସା ମଧ୍ୟ ପାଇପାରିବେ । ଉକ୍ତ ଗାଡିର ଛାତରେ ଏକ ପାଲ ମଧ୍ୟ ଖଞ୍ଜା ଯାଇଛି । ଗାଁରେ ପହଞ୍ଚିବା ପରେ ପାଲ ତଳେ ରୋଗୀମାନେ ବିଶ୍ରାମ ନେବାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି । ଗାଡିରେ ୧୩ ଜଣ ଚାଳକ ଓ ଅନ୍ୟ କର୍ମଚାରୀ ମଧ୍ୟ ଡିଏମ୍ଏଫ୍ ଅନୁଦାନରେ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇବେ । ମାତ୍ର ଉକ୍ତ ସେବା ଅଧାରାସ୍ତାରୁ ବାଟବଣା ହୋଇଯାଇଛି ।
ଗାଡ଼ି କିଣା ଓ ଯନ୍ତ୍ରପାତି ସ୍ଥାପନା ପରେ ଗାଡ଼ି ଗୁଡ଼ିକ ବ୍ୟବହାର ବଦଳରେ ପକାଇ ରଖାଯାଇଛି । କେନ୍ଦୁଝର ଏକ ଆଦିବାସୀ ତଥା ଅନେକ ଅଞ୍ଚଳ ଅଗମ୍ୟ ହୋଇଥିବାରୁ ସମସ୍ତଙ୍କ ନିକଟରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ପହଞ୍ଚିବା ଏକ ନୂଆ ପରିକଳ୍ପନା ଦିଗହରା ହୋଇପଡିଛି । ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ଜିଲ୍ଲା ମୁଖ୍ୟ ଚିକିତ୍ସା ଓ ଜନସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଅଧିକାରୀ ଡାକ୍ତର କିଶୋର ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଷ୍ଟିଙ୍କୁ ଯୋଗାଯୋଗ କରିବାରୁ ଖୁବଶୀଘ୍ର ଏହି ଯୋଜନା ଶୁଭାରମ୍ଭ ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ଏହାଦ୍ୱାରା ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ଲୋକେ ସୁବିଧା ଓ ମାଗଣାରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ପାଇବା ସହିତ ସହଜରେ ବିଭିନ୍ନ ପରୀକ୍ଷା ନିରୀକ୍ଷା ଏବଂ ଔଷଧ ପାଇପାରିବେ । ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବାରେ ଭ୍ରାମ୍ୟମାଣ ଗାଡି କେନ୍ଦୁଝର ଜିଲ୍ଲା ପାଇଁ ଏକ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ ହେବ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି ।
