ଭୁବନେଶ୍ୱର ୦୧/୦୧: ପାଚନତନ୍ତ୍ରର ଏକ ମୁଖ୍ୟ ସମସ୍ୟା ହେଲା କୋଷ୍ଠକାଠିନ୍ୟ । ଏହି ସମସ୍ୟାରେ ଶରୀରରୁ ପୂର୍ଣ୍ଣମାତ୍ରାରେ ବା ନିୟମିତ ମଳ ନିଷ୍କାସନ ହୋଇନଥାଏ । ଏପରି ସମସ୍ୟା ଲାଗି ରହିଲେ ଶରୀରରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ରୋଗ ଯଥା ଆର୍ଥ୍ରାଇଟ୍ସ, ର୍ୟୁମାଟିଜିମ, ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା, ଅରୁଚି, ମୁଖବ୍ରଣ ଆଦି ଦେଖାଦିଏ । ଏଣୁ ଏହାକୁ ସବୁ ରୋଗର ଜନନୀ ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ତ୍ରୁଟିପୂର୍ଣ୍ଣ ଖାଦ୍ୟ ଗ୍ରହଣ ଓ ତ୍ରୁଟିପୂର୍ଣ୍ଣ ଜୀବନଶୈଳୀ ଏହାର ପ୍ରମୁଖ କାରଣ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ମାତ୍ରାଧିକ ଆମିଷ ଭୋଜନ, ଚା’ ଓ କଫିର ବ୍ୟବହାର, ବ୍ୟୟ୍ୟାମର ଅଭାବ, ମାନସିକ ଚାପ ଯୋଗୁ ମଧ୍ୟ କୋଷ୍ଠକାଠିନ୍ୟ ସମସ୍ୟା ଦେଖା ଦେଇଥାଏ । କେତେଗୁଡିଏ ପ୍ରଭାବୀ ଆସନ ଦ୍ୱାରା ପେଟର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ମାଂସପେଶୀ ଏବଂ ଅନ୍ତ୍ର ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହୋଇ ଏହି ସମସ୍ୟାରୁ ମୁକ୍ତି ଦେଇଥାଏ ।
ଯୋଗମୁଦ୍ରାସନ
ପ୍ରଥମେ ଗୋଡ଼ ସିଧା କରି ଆଗକୁ ଲମ୍ବାଇ ବସନ୍ତୁ । ଧୀରେ ଗୋଟିଏ ଗୋଡ଼ ଭାଙ୍ଗି ଅନ୍ୟ ଗୋଡ଼ର ଜଙ୍ଗ ଉପରେ ରଖନ୍ତୁ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଗୋଡ଼ ଭାଙ୍ଗି ବିପରୀତ ଗୋଡ଼ ଜଙ୍ଘ ଉପରେ ରଖି ପଦ୍ମାସନରେ ବସନ୍ତୁ । ମୁଣ୍ଡ ଓ ମେରୁଦଣ୍ଡ ସିଧା ରହିବ । କିଛି ସମୟ ଆଖି ବନ୍ଦ କରି ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟାରେ ଧ୍ୟାନ ଦିଅନ୍ତୁ, ଶରୀରକୁ ଶିଥିଳ କରନ୍ତୁ । ଡାହାଣ ହାତର ମଣିବନ୍ଧକୁ ପିଠି ପଛ ଅଣ୍ଟା ପାଖରେ ଅନ୍ୟ ହାତରେ ଧରନ୍ତୁ । ଗଭୀର ଶ୍ୱାସ ନିଅନ୍ତୁ ଏବଂ ଶ୍ୱାସ ଛାଡ଼ି ଆଗକୁ ଝୁଙ୍କନ୍ତୁ । ଯେତେ ସମ୍ଭବ କପାଳକୁ ଭୂଇଁ ପାଖକୁ ଆଣନ୍ତୁ ବା ଭୁଇଁରେ ସ୍ପର୍ଶ କରାନ୍ତୁ । ଶେଷ ସ୍ଥିତିରେ ଆପଣ ଶ୍ୱାସକୁ ଗଭୀର ଏବଂ ଧୀର ନେଇପାରିବେ । ଏହି ସ୍ଥିତିରେ କିଛି ସମୟ ରହି ପେଟରେ ପଡୁଥିବା ଗୋଇଠିର ଚାପକୁ ଅନୁଭବ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ଶ୍ୱାସ ନେଇ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ସ୍ଥିତିକୁ ଫେରି ଆସନ୍ତୁ । ଏହିଭଳି ଗୋଡ଼କୁ ବିପରୀତ ପଟରେ ଛନ୍ଦି ପଦ୍ମାସନ କରି ଅଭ୍ୟାସର ପୁନରାବୃତ୍ତି କରନ୍ତୁ । ଆଖି ବେଶି ଖରାପ ଥିଲେ, ହୃଦ୍ରୋଗ ସମସ୍ୟା, ପିଠି ସମସ୍ୟା ଏବଂ ପେଟରେ ଅସ୍ତ୍ରୋପ୍ରଚାର ହୋଇଥିଲେ, ଗୁରୁତର ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ଥିଲେ ଏହି ଆସନ କରିବେ ନାହିଁ ।
ମତ୍ସ୍ୟାସନ
ପ୍ରଥମେ ପଦ୍ମାସନରେ ବସନ୍ତୁ । ସାରା ଦେହକୁ ଶିଥିଳ କରନ୍ତୁ । ଯତ୍ନ ସହକାରେ ହାତ ଓ କହୁଣୀକୁ ଭରାଦେଇ ଶରୀରକୁ ପଛକୁ ବଙ୍କାନ୍ତୁ । ଛାତିକୁ ସାମାନ୍ୟ ଉପରକୁ ଉଠାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତୁ । ମୁଣ୍ଡକୁ ପଛକୁ ନେଇ ମୁଣ୍ଡର ଉପର ଭାଗକୁ ଭୁଇଁରେ ଲଗାନ୍ତୁ । ପାଦର ବୁଢ଼ା ଆଙ୍ଗୁଠିକୁ ଦୁଇ ହାତରେ ଧରି କହୁଣୀକୁ ଭୂଇଁରେ ଲଗାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତୁ । ମୁଣ୍ଡର ସ୍ଥିତିକୁ ଭଲଭାବରେ ସଜାଡ଼ି ଦିଅନ୍ତୁ ଯେପରି ପିଠିରେ ସର୍ବାଧିକ ବାଙ୍କ ହୋଇପାରିବ । ଏହି ସ୍ଥିତିରେ ଆଖି ବନ୍ଦ କରି ଧୀର ଓ ଗଭୀର ଶ୍ୱାସ ନିଅନ୍ତୁ । କିଛି ସମୟ ରହି ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ସ୍ଥିତିକୁ ଫେରନ୍ତୁ ଏବଂ ଗୋଡ଼ ବଦଳାଇ ପଦ୍ମାସନରେ ବସି ଏହି ଅଭ୍ୟାସର ପୁନରାବୃତ୍ତି କରନ୍ତୁ ।
ନୂତନ ଅଭ୍ୟାସକାରୀମାନେ ଏହି ଆସନକୁ ପଦ୍ମାସନରେ ନ ବସି ଗୋଡ଼ ଆଗକୁ ଲମ୍ବାଇ ହାତରେ ଭରାଦେଇ ପଛକୁ ବାଙ୍କି ମୁଣ୍ଡର ଉପରି ଭାଗକୁ ଭୂଇଁରେ ଲଗାଇବେ । ପିଠି ଧନୁ ପରି ବଙ୍କା ରହିବ । ଦୁଇ ପାପୁଲିକୁ ଭୂମି ଉପରେ କିମ୍ବା ଜଙ୍ଘ ଉପରେ ରଖିପାରିବେ । ଶେଷ ସ୍ଥିତିରେ ଧୀର ଓ ଗଭୀର ଶ୍ୱାସ ନେବେ । ଏହି ଆସନରେ ଅନ୍ତ୍ର ଏବଂ ପେଟରେ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଅଙ୍ଗ ସବୁ ପ୍ରସାରିତ ହୋଇଥାଏ । କୋଷ୍ଠକାଠିନ୍ୟ ଦୁର ପାଇଁ ତିନି ଗ୍ଲାସ ପାଣି ପିଇ ଏହି ଅଭ୍ୟାସକୁ ମଧ୍ୟ କରାଯାଇପାରେ । ହୃଦ୍ରୋଗ, ପେପ୍ଟିକ୍ ଅଲ୍ସର, ହାର୍ଣ୍ଣିଆ ଏବଂ ଗୁରୁତର ପିଠି ପୀଡ଼ା ଥିଲେ ଏହି ଆସନ କରିବେ ନାହିଁ ।
