ସନାତନ ଧର୍ମ ପ୍ରଦୋଷ ବ୍ରତର ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ୱ ରହିଛି । ଏହି ଦିନ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ସହିତ ମାତା ପାର୍ବତୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଏ। ଏହି ବ୍ରତ ପ୍ରତି ମାସ ଶୁକ୍ଳ ପକ୍ଷ ଏବଂ କୃଷ୍ଣ ପକ୍ଷର ତ୍ରୟୋଦଶୀ ତିଥିରେ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଏହି ଉପବାସର ବର୍ଣ୍ଣନା ଶିବ ପୁରାଣରେ ମିଳେ। ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ, ଏହି ଦିନ ଭୋଳାନାଥଙ୍କୁ ଭକ୍ତି ସହିତ ପୂଜା କରିବା ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟକ୍ତିର ଜୀବନର ସମସ୍ତ ସମସ୍ୟା ଦୂର ହୁଏ। ଏହା ସହିତ ଘରେ ସୁଖ ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧି ମଧ୍ୟ ରହିଥାଏ।
ପଞ୍ଚାଙ୍ଗ ଅନୁଯାୟୀ, ବୈଶାଖ ମାସର କୃଷ୍ଣ ପକ୍ଷ ତ୍ରୟୋଦଶୀ ତିଥି ଏପ୍ରିଲ ୨୫ ତାରିଖ ସକାଳ ୧୧ ଟା ୪୪ମିନିଟରେ ଆରମ୍ଭ ହେବ। ସେହିପରି ଏପ୍ରିଲ ୨୬ ତାରିଖ ସକାଳ ୮ଟା୨୭ ରେ ଶେଷ ହେବ। ଉଦୟ ତିଥି ଅନୁସାରେ, ବୈଶାଖ ମାସର ପ୍ରଥମ ପ୍ରଦୋଷ ବ୍ରତ ୨୫ ଏପ୍ରିଲରେ ପାଳନ କରାଯିବ। ଯେହେତୁ ତ୍ରୟୋଦଶୀ ତିଥି ଶୁକ୍ରବାର ଦିନ, ଏହି ଦିନକୁ ଶୁକ୍ରା ପ୍ରଦୋଶ ବ୍ରତ କୁହାଯିବ । ବୈଦିକ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ଅନୁସାରେ, ଶୁକ୍ର ପ୍ରଦୋଷ ବ୍ରତ ଦିନ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ପୂଜା କରିବାର ଶୁଭ ସମୟ ସନ୍ଧ୍ୟା ୬ ଟା ୫୩ରୁ ରାତି ୯ ଟା ୩ ମିନିଟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହେବ। ପୂଜା ପାଇଁ ଭକ୍ତମାନେ ମୋଟ ୨ ଘଣ୍ଟା ୧୦ ମିନିଟ୍ ପାଇବେ।
ପ୍ରଦୋଷ ଉପବାସ ରଖିବା ପାଇଁ, ସକାଳେ ଶୀଘ୍ର ଉଠି ସ୍ନାନ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ସଫା ପୋଷାକ ପିନ୍ଧନ୍ତୁ।ଏହା ପରେ, ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କୁ ଧ୍ୟାନ କରିବା ସମୟରେ, ହାତରେ ପବିତ୍ର ଜଳ, ଫୁଲ ଏବଂ ଅକ୍ଷତ ଧରି ଉପବାସ ରଖିବାର ପ୍ରତିଜ୍ଞା ନିଅନ୍ତୁ।ଯଦି ସମ୍ଭବ ହୁଏ, ତେବେ ସକାଳେ ଶିବ ମନ୍ଦିରକୁ ଯାଇ ଶିବଲିଙ୍ଗର ଜଳାଭିଷେକ କରନ୍ତୁ।
