ରାମଚଣ୍ଡୀ/କୋଣାର୍କ,୨୫/୦୧: ପୁରୀ ବନଖଣ୍ଡ ଦ୍ୱାରା ବିରଳ କୃଷ୍ଣସାର ମୃଗଙ୍କ ବଂଶ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ବନ ବିଭାଗ ପକ୍ଷରୁ କୋଟିକୋଟି ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟରେ କୋଣାର୍କ ବନଖଣ୍ଡ ଅଧୀନ ଅଭୟାରଣ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ୨ ଗୋଟି ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଏନ୍କ୍ଲୋଜର ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି । ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରୁ ଆସିଥିବା ସମୁଦାୟ ୨୮ଟି କୃଷ୍ଣସାର ମୃଗଙ୍କୁ ଏହି ଏନକ୍ଲୋଜରରେ କିଛି ଦିନ ରଖିବା ପରେ ଅଭୟାରଣ୍ୟରେ ସ୍ୱାଧୀନ ଭାବେ ବଂଶ ବୃଦ୍ଧି ପାଇ ଛଡ଼ାଯାଇଥିଲା । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୪ ଗୋଟି ଛୁଆ ଜନ୍ମ ଦେଇଥିଲେ । ମାତ୍ର ବନବିଭାଗ ବିଭିନ୍ନ ଉପାୟ ଅବଲମ୍ବନ କରିବା ସତ୍ତେ୍ୱ କୃଷ୍ଣସାର ମୃଗ କୋଣାର୍କ ଅଭୟାରଣ୍ୟ ପରିବେଶରେ ନିଜକୁ ଖାପ ଖୁଆଇ ପାରୁନାହାନ୍ତି । ଫଳରେ ଗତ ନଭେମ୍ବର ଓ ଡିସେମ୍ବର ମାସରେ ପର୍ଯ୍ୟାୟକ୍ରମେ ୭ଟି ବଡ଼ ଓ ୨ଟି ଶାବକ ମରିଗଲେଣି ।
ମୃତ କୃଷ୍ଣସାର ମୃଗଗୁଡିକଙ୍କର ମୃତଦେହକୁ ବନବିଭାଗ ପକ୍ଷରୁ କୋଣାର୍କ ପଶୁ ଡାକ୍ତର ଶୁଭସ୍ମିତା ଗଡନାୟକଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟବଚ୍ଛେଦ କରାଯାଇଛି । ଏନେଇ କୋଣାର୍କ ବନଖଣ୍ଡ ଅଧିକାରୀ ସୁଦର୍ଶନ ଦେଉରୀଙ୍କୁ ପଚାରିବାରେ ସେ ଏକଥାକୁ ସ୍ୱୀକାର କରିଛନ୍ତି । କୃଷ୍ଣସାର ମୃଗଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁର କାରଣଖୋଜି ବାହାର କରିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା ଚାଲିଛି । ଏଥିପାଇଁ ଭୁବନେଶ୍ୱର ଓୟୁଏଟିକୁ ତର୍ଜମା କରି ରିପୋର୍ଟ ଦେବା ପାଇଁ ସମସ୍ତ ରିପୋର୍ଟ ସହ ମୃତଶରୀର ବିଭିନ୍ନ ଅଂଶ ନମୁନା ପଠା ଯାଇଛି । ସେଠାରୁ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୌଣସି ରିପୋର୍ଟ ଆସିନଥିବା ସେ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ।
ବିଶେଷ ଭାବେ ବନବିଭାଗର ପ୍ରଶିକ୍ଷିତ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଅଭାବ ଓ ପରିଚାଳନାଗତ ତ୍ରୁଟିକୁ ନେଇ ଏହି ବିରଳ କୃଷ୍ଣସାର ମୃଗ ଗୁଡିକ ନିମୋନିଆ ପରି ରୋଗରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୋଇ ମରି ଯାଇଥିବା ଚାଞ୍ଚଲ୍ୟକର ଖବର ମିଳିଛି । ଦୀର୍ଘ ଦିନ ହେବ ଅଭୟାରଣ୍ୟରେ ଏହି ବିରଳ କୃଷ୍ଣସାର ମୃଗ ଗୁଡିକ ନିଜର ବଂଶ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ପୂର୍ବରୁ ଆଖି ବୁଜିଦେଇଥିବା ଦୁଃଖଦ ଖବର ମିଳିଛି ।
ବନବିଭାଗ ଉଚ୍ଚ ଅଧିକାରୀମାନେ ଏହି ଖବରକୁ ଲୁଚାଇ ରଖିଥିବା ଘଟଣାକୁ ନେଇ ସାଧାରଣରେ ପ୍ରଶ୍ନବାଚୀ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି । କୋଟି କୋଟି ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ପରେ ବି କୃଷ୍ଣସାର ମୃଗଙ୍କ ବଂଶ ବୃଦ୍ଧି ଯୋଜନା ଫେଲ୍ ହେବାକୁ ବସିଛି । ଏନେଇ ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲା ବନଖଣ୍ଡ ଅଧିକାରୀ ବିବେକ କୁମାରଙ୍କୁ ପଚାରିବାରେ ସେ କୁହନ୍ତି ବିଭିନ୍ନ କାରଣକୁ ନେଇ ଏହି ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଛି । ଏଥିରେ କୌଣସି ପରିବେଶର କୁ-ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିନାହିଁ । ତଦନ୍ତ ଚାଲିଛି ରିପୋର୍ଟ ଆସିଲେ ସମସ୍ତ ତଥ୍ୟ ଜଣାପଡ଼ିବ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି । ରିପୋର୍ଟ ଆଧାରରେ ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯିବ ।
ସୂଚନାଥାଉକି ବନବିଭାଗ ଦ୍ୱାରା ଗତ ୨୦୨୪ ଜୁନ ୧୮ ତାରିଖରେ କୃଷ୍ଣସାର ମୃଗଙ୍କ ବଂଶ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ପରୀକ୍ଷାମୂଳକ ଭାବେ ପ୍ରାଥମିକ ସ୍ତରରେ କୋଣାର୍କ ବାଲୁଖଣ୍ଡ ବନାଞ୍ଚଳକୁ ପୂର୍ବପ୍ରସ୍ତୁତି ଅନୁଯାୟୀ ନନ୍ଦନକାନନରୁ ୬ଟି ମାଈ ଓ ୪ଟି ଅଣ୍ଡିରା ସମେତ ୧୦ ଟି ବିରଳ କୃଷ୍ଣସାର ମୃଗ ଅଣାଯାଇଥିଲା । କୋଣାର୍କ କାକଟପୁର ମୁଖ୍ୟରାସ୍ତା ଆଦର୍ଶ ବିଦ୍ୟାଳୟ ସମ୍ମୁଖ ଜଙ୍ଗଲର ପ୍ରାୟ ୩ କିମିରୁ ଊଦ୍ଧ୍ୱର୍ କୁରୁଜଙ୍ଗ ପଞ୍ଚାୟତ ଅଧୀନ ଖଣ୍ଡିଆ ନଈ ନିକଟ ଅଭୟାରଣ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ୧୦ ଏକର ପରିମିତ ଜାଗାରେ ନିର୍ମିତ ପ୍ରଥମ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଏନକ୍ଲୋଜରରେ ରଖାଗଲା । କିଛି ଦିନ ସେଠାରେ ରଖାଯାଇ କୋଣାର୍କ ଅଭୟାରଣ୍ୟରେ ସ୍ୱାଧୀନ ଭାବେ ବିଚରଣ ନିମନ୍ତେ ଏମାନଙ୍କୁ ସବୁଦିନ ପାଇଁ ଛଡ଼ାଯାଇଥିଲା ।
ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ସଫଳତା ପାଇବା ପରେ ବନବିଭାଗ ପକ୍ଷରୁ ବିରଳ କୃଷ୍ଣସାଗର ମୃଗଙ୍କ ବଂଶ ବୃଦ୍ଧି ନିମନ୍ତେ ପୁଣି ଗତ ୨୦୨୪ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯ ତାରିଖ ବୁଧବାର ବିଳମ୍ବିତ ରାତ୍ରିରେ ପୁଣି ଦ୍ୱିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ୭ଟି ଅଣ୍ଡିରା ଓ ୬ ଟି ମାଈ ସମେତ ସମୁଦାୟ ୧୩ଟି ବିରଳ କୃଷ୍ଣସାର ମୃଗ ନନ୍ଦନକାନନରୁ ଅଣାଯାଇ ଛଡ଼ାଯାଇଥିଲା ।
ଶେଷରେ ୨୦୨୪ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୭ ତାରିଖ ତୃତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ନନ୍ଦନକାନନ ଚିଡ଼ିଆଖାନାରୁ ଆହୁରି ୨ଟି କୃଷ୍ଣସାର ଅଣାଯାଇ ସମୁଦାୟ ୨୫ଟି ଛଡ଼ା ଯାଇ ବନ ବିଭାଗ ପକ୍ଷରୁ ତୀକ୍ଷ୍ଣ ନଜର ରଖାଯାଇଛି । ଅନରୂପ ଭାବେ ବନବିଭାଗ ଦ୍ୱାରା ଚିତରେଶ୍ୱରୀ ଅଭୟାରଣ୍ୟରେ ନିର୍ମିତ ଦ୍ୱିତୀୟ ଏନକ୍ଲୋଜରରେ ଗତ ଜାନୁଆରୀ ପ୍ରଥମ ସପ୍ତାହରେ ଗଂଜାମ ଜିଲ୍ଲାର ଜଙ୍ଗଲରୁ ୨ଟି ମାଈ ଓ ଗୋଟିଏ ଅଣ୍ଡିରା ସମେତ ୩ ଟି ଜଙ୍ଗଲୀ କୃଷ୍ଣସାର ମୃଗ ଛଡ଼ାଯାଇଛି । ତେବେ ଏମାନେ ଏଠାରେ ତିଷ୍ଠି ପାରୁଛନ୍ତି କି ନା ତାହା ଦେଖିବା ବାକି ରହିଲା ।