ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପହଲଗାମ ଆକ୍ରମଣ ପରେ ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ଭଳି ପରିସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି। ୧୪୦ କୋଟି ଭାରତୀୟଙ୍କ କ୍ରୋଧ କମିବାର ନାଁ ନେଉନାହିଁ । ପାକିସ୍ତାନକୁ ସିଧାସଳଖ ଧ୍ୱଂସ କରିବା, ଅର୍ଥାତ୍ ହତ୍ୟା କରିବା ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା ହେଉଛି। ଯାହାକୁ ଦେଖିବ ସମସ୍ତେ ବୋମା-ବୋମା ବୋଲି କହୁଛନ୍ତି। କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ଯୁଗରେ, ଘାତକ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର କିଛି ମିନିଟ୍ ମଧ୍ୟରେ ଶତ୍ରୁ ଦେଶକୁ ଗାଜା ଭଳି ଏକ ନିର୍ଜନ ସ୍ଥାନରେ ପରିଣତ କରିପାରେ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଯଦି ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧରେ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ବର୍ଷା ହୁଏ, ତେବେ ଏହାର ମୂଲ୍ୟ କେତେ ହେବ? ଏପରି ପ୍ରଶ୍ନ ଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ଏବେ ଖୋଜାଯାଉଛି ।
ପହଲଗାମ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣ ପରେ ପ୍ରତିଶୋଧର ଭାବନା ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ବେଳେ, ଜଣେ ପୂର୍ବତନ କୂଟନୀତିଜ୍ଞ ଚେତାବନୀ ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ, କେବଳ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ମନୋଭାବ ଯୋଗୁଁ ସେନାକୁ ପାକିସ୍ତାନ ସହିତ ଯୁଦ୍ଧ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ। ପାକିସ୍ତାନରେ ପୂର୍ବତନ ହାଇକମିଶନର ଥିବା ବ୍ୟୁରୋକ୍ରାଟ୍ ଅଜୟ ବିସାରିଆ ଯୁଦ୍ଧ ପରିସ୍ଥିତି ସମୟରେ ସମସ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦିଗ ଗୁଡ଼ିକୁ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରି କହିଛନ୍ତି କି, 'ପ୍ରତିଶୋଧ ଯାହା ହେବ, ତାହା କିପରି ହେବ, ଏହାର ସମୟ, ଭାବନା ଏବଂ ରଣନୀତି, ପ୍ରତ୍ୟେକ କାମ ଦେଶର ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁସାରେ କରାଯିବା ଉଚିତ, ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଭାବନା ଅନୁସାରେ ନୁହେଁ।'
"ଯେକୌଣସି ଅପରେସନକୁ ସଫଳ କରିବା ପାଇଁ, ଆପଣଙ୍କୁ ତିନୋଟି ଉପାଦାନ ଆବଶ୍ୟକ: ଗତି, ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ଗୋପନୀୟତା। ତଥାପି, ସମୟ ବାଛିବା ଏବଂ ପରିଚାଳନା କରିବା ହେଉଛି ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରସଙ୍ଗ, ତେଣୁ ଏହି ଜିନିଷଗୁଡ଼ିକ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ମନୋଭାବ ଦ୍ୱାରା ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ।
ବିସାରିଆ ୨୦୧୭-୨୦୨୦ ମଧ୍ୟରେ ପାକିସ୍ତାନରେ ଭାରତୀୟ ମିଶନର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ। ଯଦି ପରିସ୍ଥିତି ଆହୁରି ଖରାପ ହୁଏ ଏବଂ ଯୁଦ୍ଧ ହୁଏ, ତେବେ ଏକାକୀ ଲଢ଼ିବାକୁ ସେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇଛନ୍ତି। ସେ ଏହା ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି କି,'ଆମକୁ ଏହି ଯୁଦ୍ଧ ଏକା ଲଢ଼ିବାକୁ ପଡିବ'। ଯୁଦ୍ଧ ଲଢ଼ିବା ପାଇଁ କ୍ଷମତା,ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ, ରାଜନୈତିକ ଇଚ୍ଛାଶକ୍ତି ଏବଂ ଜାତୀୟ ଇଚ୍ଛାଶକ୍ତି ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ।
ରଣନୈତିକ ବ୍ୟାପାର ବିଶେଷଜ୍ଞ ସୁଶାନ୍ତ ସରୀନ ଯୁଦ୍ଧର ଭାରୀ ମୂଲ୍ୟ ବିଷୟରେ ଚେତାବନୀ ଦେଇ କହିଛନ୍ତି,"ଯଦି ପରିସ୍ଥିତି ଏତେ ଖରାପ ହୁଏ ଯେ ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ପରସ୍ପରର ସହର ଉପରେ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ପକାଇବେ,ତେବେ ଉଭୟ ଦେଶ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଯିବେ।