ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୩୦/୦୭: ଭାରତୀୟ ମହାକାଶ ଗବେଷଣା ସଂଗଠନ (ଇସ୍ରୋ) ଏହାର ସବୁଠାରୁ ମହଙ୍ଗା ମହାକାଶ ମିଶନ NISAR ଉତକ୍ଷେପଣ କରିଛି। ଏହାକୁ ବୁଧବାର ସନ୍ଧ୍ୟା ୫.୪୦ ମିନିଟରେ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶର ଶ୍ରୀହରିକୋଟା ସ୍ଥିତ ସତୀଶ ଧାୱନ ମହାକାଶ କେନ୍ଦ୍ରରୁ ଉତକ୍ଷେପଣ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହା ଏକ ଉପଗ୍ରହ ଯାହାକୁ ଭାରତୀୟ ମହାକାଶ ଗବେଷଣା ସଂଗଠନ ଆମେରିକୀୟ ମହାକାଶ ସଂସ୍ଥା ନାସା ସହିତ ମିଶି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଛି। ଏହାକୁ ସୂର୍ଯ୍ୟ-ସମକାଳୀନ ଧ୍ରୁବୀୟ କକ୍ଷପଥରେ ସ୍ଥାପନ କରାଯିବ। ଏଠାରୁ ଏହା ସମଗ୍ର ପୃଥିବୀ ଉପରେ ନଜର ରଖିବ। ଏହାର ମୋଟ ମୂଲ୍ୟ ୧.୫ ବିଲିୟନ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ଅର୍ଥାତ୍ ପ୍ରାୟ ୧୩,୧୨୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ଅଟେ।
NISAR ମିଶନ ହେଉଛି ଇସ୍ରୋ ଏବଂ ନାସାର ଏକ ମିଳିତ ମିଶନ, ଉଭୟ ମହାକାଶ ସଂସ୍ଥା ଏହାକୁ ବହୁ ବର୍ଷର କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ପରେ ସଫଳ ସମାପ୍ତ କରିଛନ୍ତି। ଇସ୍ରୋ ଏହାକୁ ଭାରତର ବାହୁବଳୀ ରକେଟ୍ GSLV-F16 ସହିତ ଉତ୍କ୍ଷେପଣ କରିଛି। ଏହା ଏକ ଏକ୍ସପାଣ୍ଡେବଲ୍ ନନ୍-ରିୟୁଜେବଲ୍ ଥ୍ରୀ ଷ୍ଟେଜ୍ ଲଭ୍ ହ୍ବିକଲ୍ ଅର୍ଥାତ୍ ବ୍ୟୟସାପେକ୍ଷ ଅଣ-ପୁନଃବ୍ୟବହାରଯୋଗ୍ୟ ତିନି-ସ୍ତରୀୟ ପ୍ରକ୍ଷେପଣ ଯାନ ଅଟେ। ପୂର୍ବରୁ, ଇସ୍ରୋ ପୃଥିବୀ ଉପରେ ନଜର ରଖିବା ପାଇଁ ରସୋର୍ସ ସାଟ୍ ଏବଂ ରିସାଟ୍ ସମେତ ଉପଗ୍ରହ ଉତ୍କ୍ଷେପଣ କରିଛି, କିନ୍ତୁ ଏହି ଉପଗ୍ରହଗୁଡ଼ିକ କେବଳ ଭାରତୀୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସୀମିତ ଥିଲା।
କ'ଣ ଏହି ନିସାର୍?
NISAR ହେଉଛି ନାସା ଏବଂ ଇସ୍ରୋର ସିନ୍ଥେଟିକ୍ ଆପେର୍ଚର ରାଡାର। ଏହା ପ୍ରଥମ ରାଡାର ସାଟେଲାଇଟ୍ ଯାହା ମହାକାଶରୁ ପୃଥିବୀକୁ ସର୍ବେକ୍ଷଣ କରିବ। ଏହା ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ପରିବେଶଗତ ଏବଂ ଭୂତାତ୍ତ୍ୱିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଉପରେ ନଜର ରଖିବ। ପ୍ରଥମତଃ, ଏହାକୁ ଲୋ ଆର୍ଥ ଅର୍ବିଟରେ ରଖାଯାଇଛି, ଏହା ଏଠାରେ ତିନି ବର୍ଷ ପାଇଁ ରହିବ ଏବଂ ନିରନ୍ତର ନଜର ରଖିବ। ଏହି ସାଟେଲାଇଟ୍ ମାଟିର ଗଭୀରରୁ ନକ୍ସା ବାହାର କରିବାରିବ। ଏହା ବରଫ ଆଚ୍ଛାଦିତ ପର୍ବତ ଏବଂ ଜଙ୍ଗଲ ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ଅଧ୍ୟକ୍ଷନ କରିପାରିବ। ସେଥିପାଇଁ ଏହାକୁ ବରଫ ତରଳିବାର ସଠିକ ଅଧ୍ୟୟନ, ଭୁସ୍ଖଳନ ଏବଂ ଆଗ୍ନେୟଗିରି ଭୂକମ୍ପର ସଠିକ୍ ଅଧ୍ୟୟନରେ ସହାୟକ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଉଛି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଏହା କୃଷି, ଭୁପୃଷ୍ଠ ଆର୍ଦ୍ରତା, ଭିତ୍ତିଭୂମି ଉପରେ ମଧ୍ୟ ନଜର ରଖିବ।
ନିସାର ସାଟେଲାଇଟ୍ର ଓଜନ ୨.୫ ଟନ୍ ଏବଂ ଏହାକୁ ପୃଥିବୀଠାରୁ ୭୪୮ କିଲୋମିଟର ଉପରେ ଉତକ୍ଷେପଣ କରାଯାଇଛି। ଏହା ପୃଥିବୀର ନିମ୍ନ କକ୍ଷପଥରୁ ୧୨ ଦିନରେ ପୃଥିବୀ ଚାରିପାଖରେ ଗୋଟିଏ ପରିକ୍ରମା ଶେଷ କରିବ। ଏହା ଏକ ସମୟରେ ୨୪୦ କିଲୋମିଟର ଅଞ୍ଚଳ କଭର କରିବ ଏବଂ ତିନି ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କାମ କରିବ। ଇସ୍ରୋ ବୈଜ୍ଞାନିକଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ସାଟେଲାଇଟ୍ ପ୍ରତିଦିନ ୮୦ ଟେରାବାଇଟ୍ ତଥ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିବ।
NISAR ରେ ବ୍ୟବହୃତ ସିନ୍ଥେଟିକ୍ ଆପେର୍ଚର ରାଡାର ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ବାଦଲ ବାହାରେ ମଧ୍ୟ ନଜର ରଖିପାରିବ। ଏହା ହାଇ ରିଜୋଲ୍ୟୁସନ୍ ଫଟୋ ଉଠାଇବାରେ ସକ୍ଷମ। ଏହାକୁ ଆଲୋକର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ, ଏହା ଅନ୍ଧାରରେ ମଧ୍ୟ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରିପାରିବ, ଅର୍ଥାତ୍ ଏହା ଏପରି ଏକ ଉପଗ୍ରହ ହେବାକୁ ଯାଉଛି ଯାହା ୨୪ ଘଣ୍ଟା ପୃଥିବୀ ଉପରେ ନଜର ରଖିପାରିବ।