ଆଜିକାଲିର ବ୍ୟସ୍ତବହୁଳ ଜୀବନରେ ପ୍ରାୟ ୯୯ ପ୍ରତିଶତ ଲୋକ ମସ୍ତିଷ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକୁ ଅଣଦେଖା କରନ୍ତି । ଏହି କାରଣରୁ ଏବେ ଯୁବପିଢ଼ିଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ ଷ୍ଟ୍ରୋକ୍ ଏବଂ ଡିମେନ୍ସିଆ ଭଳି ଗମ୍ଭୀର ରୋଗ ଦେଖାଯାଉଛି । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏମ୍ସ ଦିଲ୍ଲୀର ନ୍ୟୁରୋସର୍ଜନ ଡାକ୍ତର ଅରୁଣ ଏଲ୍ ନାୟକ ପାଞ୍ଚଟି ଏପରି ନିଶ୍ଚିତ ଉପାୟ କହିଛନ୍ତି, ଯାହା ମସ୍ତିଷ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକୁ ଉନ୍ନତ କରିବ। ଏହା ସହିତ ମସ୍ତିଷ୍କକୁ ଷ୍ଟ୍ରୋକ୍ ଏବଂ ଡିମେନ୍ସିଆ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ମଧ୍ୟ ହ୍ରାସ ପାଇବ। 

ମସ୍ତିଷ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପ୍ରତି ଧ୍ୟାନ ଦେବା କାହିଁକି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ?

ଡକ୍ଟର ନାୟକଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଭାରତରେ ଷ୍ଟ୍ରୋକ୍ ଏବଂ ଡିମେନ୍ସିଆ ମାମଲା ନିରନ୍ତର ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି। ଏକ ଅଧ୍ୟୟନ ଅନୁଯାୟୀ, ଭାରତରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ପ୍ରାୟ ୧୮ ଲକ୍ଷ ଲୋକ ଷ୍ଟ୍ରୋକ୍‌ରେ ପୀଡିତ ହୁଅନ୍ତି, ଯାହାଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ୪୦ ରୁ ୫୦ ବର୍ଷ ବୟସ ମଧ୍ୟରେ । ସେହିପରି, ଡିମେନ୍ସିଆ ଏବେ ଯୁବ ଗୋଷ୍ଠୀରେ ମଧ୍ୟ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଉଛି। ଏହାର କାରଣ ହେଉଛି ଖରାପ ଜୀବନଶୈଳୀ, ଚାପ ଏବଂ ସୂକ୍ଷ୍ମ ପୋଷକ ତତ୍ତ୍ୱର ଅଭାବ। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ସଠିକ୍ ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ନିୟମିତ ଯାଞ୍ଚ ଦ୍ୱାରା ଆମେ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମର ମସ୍ତିଷ୍କକୁ ସୁସ୍ଥ ରଖିପାରିବା।

ଏହି ପାଞ୍ଚଟି ଉପାୟରେ ଆପଣ ଆପଣଙ୍କ ମସ୍ତିଷ୍କକୁ ସୁସ୍ଥ ରଖିପାରିବେ-

ଭିଟାମିନ୍ ବି୧୨ ସହିତ ଆପଣଙ୍କ ମସ୍ତିଷ୍କକୁ ସୁସ୍ଥ ରଖନ୍ତୁ: ଭିଟାମିନ୍ ବି୧୨ ସ୍ନାୟୁ ଏବଂ ମସ୍ତିଷ୍କ ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଏହା ନ୍ୟୁରୋଟ୍ରାନ୍ସମିଟର ଏବଂ ଲୋହିତ ରକ୍ତ କଣିକା ଉତ୍ପାଦନରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ। ଏହାର ଅଭାବ ସ୍ମୃତି ହ୍ରାସ, ଥକ୍କାପଣ ଏବଂ ଡିପ୍ରେସନର କାରଣ ହୋଇପାରେ। ଯଦି ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି ଭିଟାମିନ୍ ବି୧୨ର ଅଭାବ ରହିଥାଏ, ତେବେ ଡିମେନ୍ସିଆ ଏବଂ ଷ୍ଟ୍ରୋକର ଆଶଙ୍କା ବଢ଼ିଯାଏ। 

ଯଦି ଆପଣ ମାଂସାହାରୀ, ତେବେ ଆପଣ ମାଛ (ସାଲମନ ଏବଂ ଟୁନା ମାଛ), ମାଂସ, ଅଣ୍ଡା ଇତ୍ୟାଦି ଖାଇ ଏହି ଅଭାବ ପୂରଣ କରିପାରିବେ। ସେହିପରି ନିରାମିଷ ଖାଉଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ଦୁଗ୍ଧଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟ, ଶସ୍ୟ ଜାତୀୟ ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟ ଇତ୍ୟାଦି ଖାଇ ଏହି ଅଭାବ ପୂରଣ କରିପାରିବେ।

ଓମେଗା-୩ ଫ୍ୟାଟି ଏସିଡ୍ ସହିତ ଆପଣଙ୍କ ମସ୍ତିଷ୍କକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖନ୍ତୁ: ଓମେଗା-୩ ଏକ ସୁସ୍ଥ ଚର୍ବି ଯାହା ମସ୍ତିଷ୍କର କାର୍ଯ୍ୟକୁ ବୃଦ୍ଧି କରେ ଏବଂ ପ୍ରଦାହକୁ ହ୍ରାସ କରେ। ଏହାର ଅଭାବ ମସ୍ତିଷ୍କର ସ୍ମୃତି ସମସ୍ୟା ଏବଂ ଷ୍ଟ୍ରୋକର ବିପଦ ବୃଦ୍ଧି କରିପାରେ। DHA (ଏକ ପ୍ରକାର ଓମେଗା-୩) ମସ୍ତିଷ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରୀ । ମାଂସାହାରୀମାନେ ସାଲମନ, ମ୍ୟାକେରେଲ ଏବଂ ସାର୍ଡିନ ଭଳି ଚର୍ବିଯୁକ୍ତ ମାଛ ଖାଇ ଏହି ଅଭାବ ପୂରଣ କରିପାରିବେ। ନିରାମିଷାଶୀମାନେ ଅଳସୀ, ଚିଆ, ବାଦାମ ଏବଂ ଅଳସୀ ତେଲ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବେ। 

ଭିଟାମିନ୍ ଡି: ଭିଟାମିନ୍ ଡି ମସ୍ତିଷ୍କ ବିକାଶ ଏବଂ ସ୍ନାୟୁ ସୁରକ୍ଷାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ। ଗବେଷଣା ଅନୁଯାୟୀ, ଭାରତରେ ୮୦% ଲୋକ ଭିଟାମିନ୍ ଡି ଅଭାବରେ ପୀଡିତ। ଏହାର ଅଭାବ ଡିମେନ୍ସିଆ ଏବଂ ଷ୍ଟ୍ରୋକର ଆଶଙ୍କା ବୃଦ୍ଧି କରେ।

ଭିଟାମିନ୍ ଡିର ଅଭାବ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ, ପ୍ରତିଦିନ ସକାଳର ୧୫-୨୦ ମିନିଟ୍ ସୂର୍ଯ୍ୟ କିରଣ ନିଅନ୍ତୁ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଫୋର୍ଟିଫାଇଡ୍ କ୍ଷୀର, ଛତୁ ଏବଂ ଅଣ୍ଡାର କୁକୁର ଇତ୍ୟାଦି ଦ୍ୱାରା ମଧ୍ୟ ଭିଟାମିନ୍ ଡିର ଅଭାବ ଦୂର କରାଯାଇପାରିବ।

ମ୍ୟାଗ୍ନେସିୟମ୍: ମ୍ୟାଗ୍ନେସିୟମ୍ ମସ୍ତିଷ୍କ ଏବଂ ସ୍ନାୟୁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମେତ ୩୦୦ ରୁ ଅଧିକ ଶାରୀରିକ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ସମର୍ଥନ କରେ। ଏହାର ଅଭାବ ମାଇଗ୍ରେନ୍, ଚାପ ଏବଂ ଡିମେନ୍ସିଆର ବିପଦ ବଢ଼ାଇପାରେ। ଏହା ରକ୍ତଚାପକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାରେ ମଧ୍ୟ ସାହାଯ୍ୟ କରେ, ଯାହା ଷ୍ଟ୍ରୋକ୍ ନିବାରଣ ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ।  ଆପଣ ପାଳଙ୍ଗ, ବାଦାମ, କାଜୁ, କଖାରୁ ମଞ୍ଜି ଏବଂ ଶସ୍ୟ ଜାତୀୟ ଖାଦ୍ୟ ଖାଇ ମ୍ୟାଗ୍ନେସିୟମ୍ ଅଭାବକୁ ଦୂର କରିପାରିବେ। 

ଆଇରନ୍: ମସ୍ତିଷ୍କକୁ ଅମ୍ଳଜାନ ପହଞ୍ଚାଇବା ଏବଂ ଜ୍ଞାନାତ୍ମକ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ସମର୍ଥନ କରିବାରେ ଆଇରନ୍‌ ସାହାଯ୍ୟ କରେ। ଆଇରନ୍‌ ଅଭାବ ଥକ୍କାପଣ, ଧ୍ୟାନର ଅଭାବ ଏବଂ ଷ୍ଟ୍ରୋକର ଆଶଙ୍କା ବୃଦ୍ଧି କରେ । ଆଇରନ୍‌ ଅଭାବ ଅଧିକାଂଶ ସମୟରେ ମହିଳାମାନଙ୍କଠାରେ ଦେଖାଯାଏ। ମାଂସାହାରୀମାନେ ମାଂସ ଏବଂ କୁକୁଡ଼ା ଇତ୍ୟାଦି ସାହାଯ୍ୟରେ ଏହି ଅଭାବ ପୂରଣ କରିପାରିବେ। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ନିରାମିଷ ଖାଉଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ପାଳଙ୍ଗ, ମସୁର ଡାଲି, ବିନ୍ସ ଏବଂ ଶସ୍ୟ ଇତ୍ୟାଦି ଖାଇ ଆଇରନ୍‌ ଅଭାବ ପୂରଣ କରିପାରିବେ।