ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୧୪/୦୧: ୨୭ ବର୍ଷ... ଏହି ଅଢ଼େଇ ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ଦେଶରେ ବହୁତ କିଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଛି। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ଲଗାତାର ତୃତୀୟ ଥର ପାଇଁ କେନ୍ଦ୍ରରେ ସରକାର ଗଠନ କରିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଛନ୍ତି। ଦେଶର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଦଳ କଂଗ୍ରେସ ଏବେ ଆଞ୍ଚଳିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ। ଏକ ନୂତନ ଦଳ ଉଭା ହେଲା ଏବଂ କିଛି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଏହା ଦିଲ୍ଲୀରେ କ୍ଷମତା ଦଖଲ କଲା। ତାହା ମଧ୍ୟ ଏକ ଚମତ୍କାର ଢଙ୍ଗରେ। ଏହି ୨୭ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଯଦି କିଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇନାହିଁ, ତେବେ ତାହା ହେଉଛି ଦିଲ୍ଲୀରେ ବିଜେପିର କ୍ଷମତାଦଖଲ।
ମୋଦୀଙ୍କ ଲହରରେ ମଧ୍ୟ ବିଜେପିର ଏହି ବନବାସ ଶେଷ ହେଉନାହିଁ। ତାହା ମଧ୍ୟ ସେତେବେଳେ ଘଟୁଛି, ଯେତେବେଳେ କି ବିଜେପି ଦିଲ୍ଲୀରେ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ହ୍ୟାଟ୍ରିକ୍ ବିଜୟ ହାସଲ କରିଛି। ୨୦୧୪, ୨୦୧୯ ଏବଂ ଏବେ ୨୦୨୪ରେ, ଦିଲ୍ଲୀର ଲୋକମାନେ ସମସ୍ତ ସାତଟି ଆସନ ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟିକୁ ଦେଇଥିଲେ। ତେବେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ କଥା ଆସିଲେ ଦିଲ୍ଲୀବାସୀ କାହିଁକି ନିରାଶ ହୁଅନ୍ତି? ୪୧ ବର୍ଷ ପରେ, ଯେତେବେଳେ ଦିଲ୍ଲୀର ଲୋକମାନେ ୧୯୯୩ ମସିହାରେ ସେମାନଙ୍କର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ବାଚିତ କରିବାର ଅଧିକାର ପାଇଲେ, ସେମାନେ କେବଳ ବିଜେପି ଉପରେ ବିଶ୍ୱାସ ପ୍ରକାଶ କଲେ। କିନ୍ତୁ ସେବେଠାରୁ ବିଜେପିର 'ବନବାସ' ଶେଷ ହେଉନାହିଁ।
୫ ବର୍ଷରେ ବଦଳିଲେଣି ୩ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ:
ଦୀର୍ଘ ଅପେକ୍ଷା ପରେ, ଯେତେବେଳେ ୧୯୯୩ ମସିହାରେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେଲା, ଲୋକମାନେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୃଦୟରେ ବିଜେପିକୁ ଭୋଟ ଦେଇଥିଲେ। ୭୦ଟି ଆସନରୁ ୪୯ଟି ଜିତି ବିଜେପି ଗର୍ବର ସହିତ ସରକାର ଗଠନ କରିଥିଲା। ଦିଲ୍ଲୀର ପ୍ରଥମ ବିଧାନସଭାରେ ମଦନ ଲାଲ ଖୁରାନା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ୧୯୯୬ରେ କେନ୍ଦ୍ରରେ ବିଜେପି ସରକାର ଜୈନ ହାୱାଲା ଦୁର୍ନୀତିରେ ଅଭିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲା। ଏହାର ଛିଟା ଖୁରାନାଙ୍କ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମଧ୍ୟ ପହଞ୍ଚିଲା। ସଙ୍କଟ ବଢ଼ୁଥିବା ଦେଖି, ଖୁରାନା ଇସ୍ତଫା ଦେଲେ ଏବଂ ସାହିବ ସିଂହ ବର୍ମାଙ୍କୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ କରାଗଲା। କିନ୍ତୁ ସାହିବ ସିଂହ ବର୍ମାଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳରେ ସରକାର ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଥିଲେ। ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅସନ୍ତୋଷ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେଉଥିଲା। ୧୯୯୮ ମସିହାରେ ବିଜେପି ପୁଣି ଥରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲା ଏବଂ ସେହିଥର ସୁଷମା ସ୍ୱରାଜ ଦିଲ୍ଲୀର ପ୍ରଥମ ମହିଳା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବେ ଦାୟିତ୍ବ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ସେତେବେଳକୁ ପରବର୍ତ୍ତୀ ନିର୍ବାଚନର ସମୟ ପାଖେଇ ଆସିଯାଇଥିଲା।
ଆରମ୍ଭ ହେଲା 'ଶିଳାଯୁଗ':
୧୯୯୮ ମସିହାରେ ବିଜେପି କ୍ଷମତାରୁ ବାହାରିଥିବା ବେଳେ, ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କ୍ଷମତାକୁ ଫେରିପାରିନାହିଁ। କଂଗ୍ରେସ ଶୀଲା ଦୀକ୍ଷିତଙ୍କୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଚେହେରା କଲା ଏବଂ ଦଳ ୫୨ଟି ଆସନ ଜିତିଥିଲା। ସୁଷମା ସ୍ୱରାଜଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ବିଜେପି ୪୯ ଆସନରୁ ୧୫ ଆସନକୁ ଖସିଆସିଥିଲା। ୨୦୦୩ ଏବଂ ୨୦୦୮ରେ ଜନସାଧାରଣ କେବଳ କଂଗ୍ରେସ ଉପରେ ବିଶ୍ୱାସ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ। ଏହା ପରେ, ଦିଲ୍ଲୀର ରାଜନୈତିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ନୂଆ ମୁହଁ ପ୍ରବେଶ କଲା। ନାଁ ଥିଲା ଅରବିନ୍ଦ କେଜରିୱାଲ।
କେନ୍ଦ୍ରର କଂଗ୍ରେସ ସରକାରଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ କମନୱେଲଥ ଦୁର୍ନୀତି ସମେତ ଦୁର୍ନୀତିର ଅନେକ ଅଭିଯୋଗ ଆସିବା ଆରମ୍ଭ ହେଲା। ଏହାର ପ୍ରଭାବ ଶୀଲା ଦୀକ୍ଷିତ ସରକାର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମଧ୍ୟ ପହଞ୍ଚିଥିଲା। ୨୦୧୩ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ, ୧୫ ବର୍ଷ ଧରି କ୍ଷମତାରେ ଥିବା ଶୀଲା ଦୀକ୍ଷିତ ନିଜ ଆସନ ମଧ୍ୟ ବଞ୍ଚାଇ ପାରିଲେ ନାହିଁ। କେଜ୍ରିୱାଲଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଏକ ନୂତନ ଦଳ ୨୮ଟି ଆସନ ଜିତି ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ କରିଦେଇଥିଲା। ବିଜେପି ୩୧ଟି ଆସନ ଜିତିଥିଲା ଏବଂ ବହୁମତ ପାଇଁ ମାତ୍ର ୫ଟି ଆସନ ପଛରେ ପଡ଼ିଥିଲା। ତା’ପରେ ଦିଲ୍ଲୀ ରାଜନୀତିରେ ଏପରି କିଛି ଘଟିଲା ଯାହା କଳ୍ପନା କରାଯାଇ ନଥିଲା। କଂଗ୍ରେସ ସରକାର ଗଠନ ପାଇଁ ଆମ ଆଦମୀ ପାର୍ଟିକୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲା। ଯଦିଓ ଏହି ଅନନ୍ୟ ମେଣ୍ଟ ମାତ୍ର ୨ ବର୍ଷ ପାଇଁ ତିଷ୍ଠିଥିଲା, ତଥାପି ବିଜେପି ହାତରୁ ପୁଣି ଥରେ କ୍ଷମତା ଖସିଯାଇଥିଲା। ୨୦୧୫ ଏବଂ ୨୦୨୦ରେ ସାରା ଦେଶରେ ମୋଦି ଲହର ସତ୍ତ୍ୱେ, ଆମ ଆଦମୀ ପାର୍ଟି ଏଠାରେ ଏକତରଫା ଭାବରେ ଜିତି ଚାଲିଥିଲା।
ସମସ୍ତଙ୍କ ମନରେ ଏକ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିପାରେ ଯେ ଦିଲ୍ଲୀବାସୀ ହୃଦୟରେ କ’ଣ ଅଛି? ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ସାତଟି ଆସନ ଜିତିବାରେ ସେ ଯେଉଁ ଦଳକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲେ, ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ସେମାନେ କାହିଁକି ବିଜେପି ଉପରେ ଭରସା ପ୍ରକଟ କରୁନାହାନ୍ତି ? କହିରଖୁଛୁ ଯେ, ଦିଲ୍ଲୀରେ କିଛି ବିଧାନସଭା ଆସନ ଅଛି ଯାହା ଏକ ପ୍ରକାରେ ଏଠାରେ ବିଜେପିର ଭାଗ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରୁଛି। ଦିଲ୍ଲୀର ୭୦ଟି ଆସନ ମଧ୍ୟରୁ ୧୩ଟି ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି ପାଇଁ ସଂରକ୍ଷିତ ଆସନ ଏବଂ କିଛି ଆସନ ଅଛି ଯେଉଁଠାରେ ମୁସଲିମ ଭୋଟର ଅଧିକ ଅଛନ୍ତି। ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଜେପି ଏହି ଆସନଗୁଡ଼ିକରେ ବିଜୟୀ ହୋଇପାରି ନାହିଁ।
ଦିଲ୍ଲୀ ନିର୍ବାଚନରେ ବିଜେପିର ଭୋଟ ସେୟାର:
୧୯୯୩ ପରେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ବିଜେପି ବହୁତ ଖରାପ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛି ଏମିତି ନୁହେଁ। ବରଂ ପ୍ରସଙ୍ଗଟି ସେହି ଅଞ୍ଚଳଗୁଡ଼ିକ ବିଷୟରେ ଯାହା ପୂର୍ବରୁ କଂଗ୍ରେସର ଗଡ଼ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଏବେ ଆମ ଆଦମୀ ପାର୍ଟି ପାଖକୁ ଯାଇଛି। ବିଶେଷକରି ସଂରକ୍ଷିତ ଆସନ। ଯଦି ଆମେ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନିର୍ବାଚନର ଭୋଟ ପ୍ରତିଶତ ଦେଖିବା, ତେବେ ଆମେ ବୁଝିପାରିବା ଯେ ବିଜେପିର ଭୋଟ ପ୍ରତିଶତ କେବେବି ୩୦ ପ୍ରତିଶତରୁ କମ୍ ହୋଇନାହିଁ। ୨୦୨୦ରେ, ଦଳ ମାତ୍ର ୮ଟି ଆସନ ପାଇଥିଲା, ତଥାପି ଏହାର ଭୋଟ ପ୍ରତିଶତ ୩୮ ପ୍ରତିଶତରୁ ଅଧିକ ଥିଲା। ଏହା ୧୯୯୩ ପରଠାରୁ ସର୍ବାଧିକ ଅଟେ।