ନିଜେ ମହାପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥ, ବଡ଼ଠାକୁର ବଳଭଦ୍ର କଳା ଧଳା ଘୋଡ଼ା ଚଢ଼ି କାଞ୍ଚି ବିଜୟରେ ବାହାରିଥିଲେ । ମାଣିକ ଗଉଡୁଣୀର ହାତପରଷା ଦହି ଓ ଅର୍ଥ ନଥିବା ସ୍ଥିତିରେ ରତ୍ନମୁଦି ଦେଇଯିବା ଏହା ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ଅଖଣ୍ଡ ଲୋକବିଶ୍ୱାସ । ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ବିଶ୍ୱାସର ଅଦ୍ୱିତୀୟ ଦିଅଁ କଳାଠାକୁର ସାରା ଓଡ଼ିଶାବାସୀଙ୍କ ସମେତ ସାରା ବିଶ୍ୱବାସୀଙ୍କ ଉପରେ ଆଶୀର୍ବାଦ ବର୍ଷା କରନ୍ତୁ ।
ଜଗନ୍ନାଥ ସ୍ୱାମୀ ନୟନପଥଗାମୀ ଭବତୁ ମେ ।
ଆଜି ପବିତ୍ର ଶ୍ରୀଗୁଣ୍ଡିଚା ଯାତ୍ରା । ଅନନ୍ୟ ଆମର ମହାପ୍ରଭୁ । ଅନନ୍ୟ ତାଙ୍କର ମାନବୀୟ ଲୀଳା । ନବଦିନାତ୍ମକ ଯାତ୍ରାରେ ବାହାରିବେ ମହାବାହୁ । ରତ୍ନସିଂହାସନ ଛାଡ଼ି ଜନସମୁଦ୍ର ଭିତରକୁ ଆସିବେ କାଳିଆ ସାଆନ୍ତ । ରତ୍ନବେଦିରୁ ଜନ୍ମବେଦି, ବାହୁଡ଼ା, ସୁନାବେଶ, ଅଧରପଣା ଓ ତା’ପରେ ନିଳାଦ୍ରିବିଜେ । ବାଟରେ ମାଉସୀ ମା'ର ପୋଡ଼ପିଠା ଖାଇବେ । ନିଳାଦ୍ରିବିଜେ ପୂର୍ବରୁ ରସଗୋଲା ଦେଇ ମା' ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କର ମାନଭଞ୍ଜନ କରିବେ । ରଥଯାତ୍ରା ଓଡ଼ିଆ ଜନଜୀବନର ସବୁଠୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ଓଡ଼ିଆ ସଭ୍ୟତା, ସଂସ୍କୃତି ଓ ପରମ୍ପରାର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଘଟଣାକ୍ରମ ।
ଜଣେ ସାଧାରଣ ଓଡ଼ିଆ ଭକ୍ତଭାବରେ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କର ଏହି ମହାନ ପରମ୍ପରାରେ ସାମିଲ ହେବାର ଖୁସିରେ ମୁଁ ଆତ୍ମବିଭୋର । ପହଣ୍ଡିବିଜେରୁ ରଥାରୂଢ଼ ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଗଜପତି ମହାରାଜଙ୍କ ଛେରାପହଁରା ଠାରୁ ଚାରମାଳ ଖୋଲାହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଖୁବ୍ ନିକଟରୁ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କର ମହାଲୀଳା ଦେଖିବା ସହ ନିଜେ ରଥ ଟାଣିବାର ଖୁସି ମନରେ ଭକ୍ତି ଓ ସମର୍ପଣର ଭାବନା ଜାଗ୍ରତ କରୁଛି ।
ଜଗତର ନାଥ ଜଗନ୍ନାଥ ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ମଉଡ଼ମଣି, ବିଶ୍ୱନିୟନ୍ତା । ଶବରରାଜା ବିଶ୍ୱାବସୁର ଭକ୍ତି ଓ ନୈବେଦ୍ୟରେ ବନ୍ଧା ଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ସାରା ଭକ୍ତଙ୍କୁ ଦର୍ଶନ ଦେଇ ସାରା ବିଶ୍ୱକୁ ଉଦ୍ଧାରିବା ପାଇଁ ନୀଳକନ୍ଦରରେ ବିଜେ କରିଛନ୍ତି । ମନମହନୀୟ ଚକାଆଖିରେ ଆଖି ମିଳାଇ କୋଟି କୋଟି ଭକ୍ତଙ୍କ ଭଳି ମୋର ଭାବବିହ୍ୱଳ ହେବାର ଅନେକ ଅନୁଭୂତି ଅଛି ।
ମୋ ଭଳି ଜଣେ ସାଧାରଣ ପରିବାରରୁ ଆସିଥିବା ଓଡ଼ିଆକୁ ମହାପ୍ରଭୁ ସାଢ଼େ ଚାରିକୋଟି ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ସେବାରେ ନିୟୋଜିତ କରିବାର ସୁଯୋଗ ଦେଇଛନ୍ତି । ଯୁଗେ ଯୁଗେ ଓଡ଼ିଶାର ଗଜପତି ପରମ୍ପରାରେ ରାଜା ସବୁବେଳେ ଝାଡୁଦାର ଓ ସେବକ ଭାବରେ ନିଜକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରି ସେଥିରୁ ଶାନ୍ତି ଓ ଆତ୍ମସନ୍ତୋଷ ପାଇଛନ୍ତି । ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କର ଭକ୍ତଭାବରେ ଆଜିର ଏହି ପବିତ୍ର ଶ୍ରୀଗୁଣ୍ଡିଚା ଅବସରରେ ନିଜକୁ ରାଜ୍ୟବାସୀଙ୍କ ସେବକ ଭାବରେ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ସାକ୍ଷୀରଖି ନିଜକୁ ଜନସେବାରେ ସମର୍ପି ଦେବାର ଶପଥ ନେଉଛି । ମୁଁ ଜାଣିଛି ମହାପ୍ରଭୁ ଭକ୍ତର ଭଗବାନ । ଭକ୍ତର ଏହି ମିନତି ନିଶ୍ଚିତ ରକ୍ଷା କରିବେ ।
ନିଜେ ମହାପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥ, ବଡ଼ଠାକୁର ବଳଭଦ୍ର କଳାଧଳା ଘୋଡ଼ା ଚଢ଼ି କାଞ୍ଚି ବିଜୟରେ ବାହାରିଥିଲେ । ମାଣିକ ଗଉଡୁଣୀର ହାତପରଷା ଦହି ଓ ଅର୍ଥ ନଥିବା ସ୍ଥିତିରେ ରତ୍ନମୁଦି ଦେଇଯିବା ଏହା ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ଅଖଣ୍ଡ ଲୋକ ବିଶ୍ୱାସ । ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ବିଶ୍ୱାସର ଅଦ୍ୱିତୀୟ ଦିଅଁ କଳାଠାକୁର ସାରା ଓଡ଼ିଶାବାସୀଙ୍କ ସମେତ ସାରା ବିଶ୍ୱବାସୀଙ୍କ ଉପରେ ଆଶୀର୍ବାଦ ବର୍ଷା କରନ୍ତୁ । ଆଜିର ଏହି ଶୁଭ ଅବସରରେ ତାଙ୍କର ଆଶିଷ ପ୍ରାର୍ଥନା କରୁଛି । ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଭକ୍ତିର ଅର୍ଘ୍ୟ ଅର୍ପଣ କରୁ କରୁ ଆମ ମାତୃଭୂମି ପବିତ୍ର ଭାରତବର୍ଷରେ ଆମର ରାଜ୍ୟ ଓଡ଼ିଶାର ଉତ୍ପତ୍ତି ଓ ଐତିହାସିକ ପୃଷ୍ଠଭୂମି ଠାରୁ ନେଇ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ, ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ଯୋଗଦାନ ତଥା ସ୍ୱାଧୀନୋତ୍ତର ଭାରତରେ ଓଡ଼ିଶାର ବିକାଶ ଯାତ୍ରାରୁ ଅନେକ ପ୍ରେରଣାଦାୟୀ ପ୍ରସଙ୍ଗ ମନରେ ନାଚି ଉଠୁଛି । ଇତିହାସରୁ ପ୍ରେରଣା ନେଇ ଓଡ଼ିଶାକୁ ପ୍ରଗତିର ଶୀର୍ଷରେ ପହଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ ସାରା ଓଡ଼ିଶାକୁ ଏକ କରି ଏବଂ ନୂଆ ଅଧ୍ୟାୟ ସୃଷ୍ଟି କରିବାରେ ମହାପ୍ରଭୁ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ସହାୟକ ହେବେ, ମୋର ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ପାଖରେ ଏତିକି ପ୍ରାର୍ଥନା ।
ମହାପ୍ରଭୁ ସମନ୍ୱୟର ପ୍ରତୀକ । ସାରା ଦେଶ ଯେତେବେଳେ ସ୍ୱାଧୀନତାର ଲଢ଼େଇ ଲଢୁଥିଲା ଠିକ୍ ସେତିକିବେଳେ ଆମ ରାଜ୍ୟ ଦୁଇଟି ଲଢ଼େଇକୁ ଏକା ସାଙ୍ଗରେ ଓ ପରସ୍ପରର ସମନ୍ୱୟରେ ଲଢ଼ାଯାଇଥିଲା । ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନ ସମୟରେ ଓଡ଼ିଶାକୁ ଭାଷା ଆଧାରିତ ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ଆମର ନେତୃତ୍ୱ ସଂଘର୍ଷ କରୁଥିଲା । ଆଞ୍ଚଳିକବାଦର ଲଢ଼େଇ ଭାବରେ ପରିଚିତ ଭାଷା ଆଧାରିତ ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ସଂଘର୍ଷ କେବେବି ଆମ ଦେଶର ସ୍ୱାଧୀନତା ପାଇଁ ବ୍ରିଟିଶ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ସହ ଲଢ଼େଇର ନେତୃତ୍ୱ ପରସ୍ପରର ବିରୋଧାତ୍ମକ ସ୍ଥିତିକୁ ଆସିବାର କୌଣସି ଉଦାହରଣ ନାହିଁ। ପ୍ରଖର ଆଞ୍ଚଳିକତାବାଦ, ନିଜ ଭାଷା ଓ ସ୍ଥାନୀୟ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପରିଚୟ ତଥା ଅସ୍ମିତାର ଗୌରବ ସହ ମହାଭାରତୀୟ ଚିନ୍ତାଧାରାରେ ସମପରିମାଣରେ ଉଦ୍ବୁଦ୍ଧ ହୋଇ ସମାନ୍ତରାଳ ଭାବରେ ଚାଲିବାର ଉଦାହରଣ ସାରା ଦେଶ ଆଗରେ ଆମ ରାଜ୍ୟ ହିଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଛି ।
ମହିଳା ସଶକ୍ତିକରଣ, ଜାତିବାଦରୁ ଊଦ୍ଧ୍ୱର୍ରୁ ଉଠିବା ଏବଂ ସ୍ୱଚ୍ଛତାର କଥା କାହିଁ କେଉଁ ୧୫ଶହ ଶତାଦ୍ଦୀରୁ ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତି ହିଁ ବିଶ୍ୱକୁ ବାର୍ତ୍ତା ଦେଇଛି । କବି ବଳରାମ ଦାସଙ୍କ ରଚିତ ଲକ୍ଷ୍ମୀପୁରାଣ ମା’ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ପାଖରେ ମହାପ୍ରଭୁ ଦୋଷ ସ୍ୱୀକାର କରିବା ଏବଂ କ୍ଷମାପ୍ରାର୍ଥନା କରିବା ପ୍ରସଙ୍ଗର ଅବତାରଣା କରାଯାଇଛି । ମହାଲକ୍ଷ୍ମୀ ନିଜ ଇଚ୍ଛାରେ ବୁଲିବା ତଥା ତଥାକଥିତ ଜାତି ବିଭାଜନର ସବା ତଳେ ଥିବା ଶ୍ରୀୟାଙ୍କ ଆତିଥ୍ୟ ସ୍ୱୀକାର କରି ତାଙ୍କୁ ବରଦାନ ଦେବା ସହିତ ସାମାଜିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଏହା ଗ୍ରହଣୀୟ ହେବା ହେଉଛି ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତିର ଅନନ୍ୟ ପରିଚାୟକ ।
ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ମାନବ ସଭ୍ୟତାକୁ ମହାବାର୍ତ୍ତାର ଆଲୋଚନା ସମୟରେ ଆଜିବି ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କର ମହାପ୍ରସାଦରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ୱଦେଶୀ ପଦାର୍ଥର ବ୍ୟବହାର ପରମ୍ପରା ରହିଛି । ଆଜି ବି ଆଳୁ, ଟମାଟୋ ବା ବିଲାତିବାଇଗଣ ଆଦି ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ ବ୍ୟବହାର ହୁଏନାହିଁ । ଏହା ମାଧ୍ୟମରେ ମହାପ୍ରଭୁ ସ୍ୱଦେଶୀ ହେବାର ବାର୍ତ୍ତା ଆମମାନଙ୍କୁ ଦେଇଛନ୍ତି ବୋଲି କ’ଣ କହି ହେବନାହିଁ? ଯଦି ଆମ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ସେବାରେ କୌଣସି ବିଦେଶୀ ବସ୍ତୁ ଓ ସାମଗ୍ରୀ ଲାଗୁନାହିଁ ତେବେ ଆମେ ଆମ ଅଞ୍ଚଳ, ରାଜ୍ୟ ଓ ଦେଶର ପ୍ରସ୍ତୁତ ସାମଗ୍ରୀ ବ୍ୟବହାର କରି ଆମର ସ୍ଥାନୀୟ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ମଜଭୁତ କରିବାରେ କ’ଣ ସହାୟକ ହୋଇପାରିବା ନାହିଁ?
ଏକାଦଶ-ଦ୍ୱାଦଶ ଶତାଦ୍ଦୀରେ ଉତ୍କଳୀୟ କଳା ଭାସ୍କର୍ଯ୍ୟରେ ନିର୍ମିତ ଆଜିର ଆମର ଏହି ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଆଜିବି ଢାଞ୍ଚାଗତ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଦୃଢ଼ଭାବେ ସଗର୍ବେ ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ନେଇ ଦଣ୍ଡାୟମାନ । ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ଯେତେବେଳେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରର ସ୍ଥାୟିତ୍ୱ ଓ ସୁରକ୍ଷାକୁ ନେଇ ସ୍ଥିତିକୁ ଆକଳନ କରୁଛନ୍ତି ୮୦୦-୯୦୦ ବର୍ଷର ପୁରୁଣା ଏହି ମନ୍ଦିରର ସ୍ଥାପତ୍ୟରେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱିତ ହେଉଛନ୍ତି । ହଜାର ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଏହି ଜାତିର ନିର୍ମାଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଥିବା ବୈଜ୍ଞାନିକ ଆଧାରର ଏହା ପ୍ରମାଣ ନୁହେଁ ତ ଆଉ କ’ଣ?
ଏହି ଜାତିର ଯୁବପିଢ଼ି ଦିନେ ସାଧବପୁଅ ନାଁରେ ପୂରା ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ ଏସିଆ ଦେଶସମୂହରେ ବେପାର ବଣିଜ କରି ଆମ ରାଜ୍ୟକୁ ଧନଧାନ୍ୟରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିଥିଲା । ଏସବୁର ଐତିହାସିକ ପୃଷ୍ଠଭୁମି ଉପରେ ଠିଆହୋଇ ଆମେ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସର ସହ ପୁଣିଥରେ ବିଶ୍ୱବିଜୟ ପାଇଁ ବାହାରିବାର ସମୟ ଆସିଛି । ଆମ ଲକ୍ଷ୍ୟ ସାଧନ ପାଇଁ ଦୃଢ ସଂକଳ୍ପର ସହ ଆଗେଇ ଚାଲିବାର ବେଳ ଆସିଛି ।
କେତେଦିନ ଆମେ ଅନ୍ୟ ଉପରେ ଦୋଷ ଦେଇ ଆମ ଦାୟିତ୍ୱରୁ ମୁହଁ ଲୁଚାଇବା । ଆମେ ପିଲାଦିନୁ ଶୁଣିଆସୁଛୁ ଆମ ରାଜ୍ୟ ପ୍ରାଚୁର୍ଯ୍ୟରେ ଭରପୂର, ମାତ୍ର ଆମ ରାଜ୍ୟର ଜନତା ଗରିବ । ରାଜ୍ୟ ଧନୀ, କିନ୍ତୁ ଜନତା ଗରିବ । ଆମ ମହାପ୍ରଭୁ ଆମକୁ ଅମାପ ଖଣିଜ ସମ୍ପଦ, ସୁଦୀର୍ଘ ବେଳାଭୂମି, ପ୍ରଚୁର ଜଙ୍ଗଲ ସମ୍ପଦ, ଜଳସମ୍ପଦ, ପରିଶ୍ରମୀ ଏବଂ ବୁଦ୍ଧିମାନ ମାନବ ସମ୍ବଳ ଦେଇଛନ୍ତି । ଆମର ଅମାପ ସମ୍ପଦ ଆମକୁ ଗରିବୀରୁ ବାହାର କରି ଖାଲି ଭାରତରେ ନୁହେଁ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱର ଆର୍ଥିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଗୋଟିଏ ଆଗୁଆ ଭୂଖଣ୍ଡ ଭାବରେ ଗଢ଼ିତୋଳିବାର ସମ୍ଭାବନା ଓ ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି । ଆମର ଯଶସ୍ୱୀ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି କେବଳ ମହାପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କର ଅନନ୍ୟ ଭକ୍ତ ନୁହଁନ୍ତି । ତାଙ୍କର ପୂର୍ବୋଦୟର ପରିକଳ୍ପନାର ଓଡ଼ିଶା ହେଉଛି କେନ୍ଦ୍ରବିନ୍ଦୁ । ବିକାଶର ଅନେକ ମାପଦଣ୍ଡରେ ଆମ ରାଜ୍ୟ ଓଡ଼ିଶା ଦେଶର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ତୁଳନାରେ ପଛରେ ଥାଇପାରେ । ମାତ୍ର ମହାପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ଆମ ରାଜ୍ୟରେ ଯେତିକି ସମ୍ଭାବନା ଓ ସୁଯୋଗ ଦେଇଛନ୍ତି ତାହା ଆମ କାହା ପାଖରେ ନାହିଁ ।
ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ନେଇ ଆମର ମହିଳା, କୃଷକ, ଯୁବକ ଓ ଗରିବଙ୍କ ଦ୍ରୁତ ବିକାଶ ପାଇଁ ସମୟବଦ୍ଧ ଭାବରେ ଯୋଜନା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରି ସେମାନଙ୍କ ଜୀବନ ମାନରେ ତୁରନ୍ତ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବା ପାଇଁ ମୁଁ ମୋ ସରକାରର ସଂକଳ୍ପ ଦୋହରାଉଛି । ଆଦିବାସୀ, ଦଳିତ, ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପଛୁଆବର୍ଗ, ଦୁର୍ଗମ ଓ ଅପହଞ୍ଚ ଅଞ୍ଚଳର ବାସିନ୍ଦା ଆମ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ବିକାଶର ପ୍ରଥମ ହକ୍ଦାର । ସବ୍କା ସାଥ୍, ସବ୍କା ବିକାଶ, ସବ୍କା ବିଶ୍ୱାସ ଓ ସବ୍କା ପ୍ରୟାସ ଆମ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ମୂଳମନ୍ତ୍ର ।
"ରଥେ ତୁ ବାମନଂ ଦୃଷ୍ଟ୍ୱା, ପୁନର୍ଜନ୍ମ ନ ବିଦ୍ୟତେ' । ଆଜିର ରଥାରୂଢ଼ ମହାବାହୁଙ୍କୁ ଦର୍ଶନ କରି ସମସ୍ତେ ପାପମୁକ୍ତ ହୋଇଯାଅନ୍ତୁ । ଆଜି ପବିତ୍ର ଶ୍ରୀଗୁଣ୍ଡିଚାରେ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କଠାରେ ଏହି ପ୍ରାର୍ଥନା ଭିକ୍ଷା କରୁଛି । ଓଡ଼ିଆ ଜାତିକୁ ପୁଣିଥରେ ତାର ହୃତ ଗୌରବ ଫେରାଇ ଆଣିବା ପାଇଁ ନୂଆପିଢ଼ି ମନରେ ଉତ୍ସାହ, ସଂଘର୍ଷ ଓ ସଫଳ ହେବାର ଜିଦ୍ ଭରିଦିଅନ୍ତୁ, ଆଜିର ଏ ପବିତ୍ର ଦିନରେ ଏତିକି ପ୍ରାର୍ଥନା । ଜୟ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ।